KOLOMB, QÜDS MƏBƏDİ TİKMƏK YOLUNDA. Təhrif olunmuş Tövratı əzbərdən biləcək qədər dindar bir yəhudi və ən böyük arzusu Qüdsdəki Süleyman Məbədini tikmək olan Kristof Kolomb, həyatının ən əhəmiyyətli qərarını verib yola çıxarkən macəra arxasında qaçırdımı? Klassik izahlarda tez-tez rast gəlinən pul və şöhrət ehtirası onun belə bir səfərə nə üçün çıxdığını açıqlamaq üçün yetərli sayıla bilərmi? Şübhəsiz ki yox...
Kolombun "müqəddəs və Sionist" məqsədləri müxtəlif Yəhudi qaynaqlarında vurğulanır. David M. Eichhorn belə deyir: “Kolomb Yeni Dünya axtarırdı. Əslində bu Yeni Dünyanın varlığını əvvəlki Vikinq kəşflərindən bilirdi. Əsas gizli məqsədi isə güclü yəhudi dostları üçün bir yer tapmaq idi”.
Amerikanın The Nev Republic jurnalının yazdığına görə, Yəhudi tarixçi Simon Viesenthal da Kolombun İspaniyadan sürgün edilən yəhudilərə yeni bir yurd tapmaq üçün yola çıxdığına inanar. Buna görə Kolumbun məqsədlərinin başında Osmanlı (yəni İslam) əleyhinə bir cəbhə meydana gətirmə və Qüdsdəki Müqəddəs Süleyman Məbədini tikmək üçün "maliyyə" tapma həsrəti gəlirdi. Beləliklə, Kolumbun səfərinin iki məqsədi vardı: 1.Xristian Kral Prester Johna çataraq Osmanlıya qarşı ikinci bir cəbhə açmaq. 2.Müqəddəs yerləri qurtararaq Süleyman Məbədini yenidən tikmək...
Kolombun 1481-ci ildə tutduğu gündəliyində Flavius Josephusdan hissələr var. Qeydlər arasında Ophir ölkəsindən bəhs edilir (Qızıl ölkə). Kolumb zəngin qızıl yataqları olan bu ölkədən çıxaracağı qızıl və almaz ilə Süleyman Məbədini yenidən tikdirməyi düşünürdü. Bütün bunlar, Kolombun səfərinə əhəmiyyətli bir metafizik ölçü verir. Bunun bəzi görünən işarələri də vardır. "Yəhudi Ensiklopediyası" Kolumbdan bəhs edərkən onun yola çıxanda maraqlı bir yəhudi ritualını tətbiq etdiyini bildirir: Kolumb bütün hazırlıqlar tamam olmasına baxmayaraq, yola çıxmaq üçün tam bir gün heç bir səbəb olmamasına baxmayaraq gözləmişdir. Yəhudi Ensiklopediyası Kolombun yola çıxmaqdan uzaq dayandığı günün yəhudi təqviminə görə Ov ayının doqquzu olduğuna diqqət çəkir. Çünki Ov ayının doqquzu Süleyman Məbədinin yıxıldığı gündür və bu gün yəhudilər oruc tutaraq, məbədin yıxılmasına yas tuturlar. Kolomb müqəddəs səfərinin tarixini də yəhudi dini ənənələrinə görə təyin etmişdir. Süleyman Məbədi ilə əlaqədar ənənələrə...
Məbədin yıxıldığı günü dini qaydalara uyğun olaraq yas tutaraq keçirən Kolomb, sabahısı gün Yeni Dünyaya doğru yola çıxmışdır. Kolombun Yeni Dünyaya ayaq basdığı 12 Oktyabr 1492-ci il tarixi isə yəhudi təqviminin bir başqa əhəmiyyətli günüdür: 21 Tişri 5253-ci il, yəni Sukkotun son günü, Hoshana rəbbə. Bütün bunlardan, Kolumbun iki böyük hədəfi olduğu ortaya çıxır; yəhudilər üçün yaxşı bir torpaq tapmaq və yeni zənginliklər əldə edərək Məsihin yer üzünə qayıtma əlaməti olaraq sayılan Süleyman Məbədini inşa etdirmək. Kolombun səfərini kimlərin təşkil etdiyini, kimlərin bu iş üçün "lobbiçilik" etdiklərini araşdırarkən, səfərin mütəşəkkil və planlı bir hərəkət olduğu daha da qətilik qazanır.
KOLOMBUN ARDINDAKI YƏHUDİLƏR. Kolombun səfəri bir gündə qərar verilmiş bir səfər deyildi. Ola bilməzdi də; çünki zamanın şərtlərində okeana açılaraq Qərbə doğru irəliləmək son dərəcə böyük və riskli bir iş idi. Kral və Kraliçanın buna icazə verməsi, bu iş üçün qaynaq ayırması, uzun razısalma və "lobbi" səylərinin nəticəsində olmuşdu. Kral və xüsusilə Kraliçanı Kolombu dəstəkləməyə razı salanlar isə yəhudilər idi. Kolombun ən böyük dəstəkçiləri, üçü də bir "konverso" (görünüşcə Xristianlığı qəbul etmiş yəhudi) olan Luis də Santagnel, Gabriel Sanchez və Isaac Abrabanel idi. Kolomb, bunların yanında, yenə bir yəhudi olan Abraham Men Samuel Zacutonun çəkdiyi astroloji xəritələrindən və onun şagirdi olan bir başqa soydaşının, Cozef Vechinhonun inkişaf etdirdiyi astrolojik istiqamət tapma cihazlarından faydalandı. Bu kəslərə tək-tək baxdığımızda, son dərəcə maraqlı gerçəklərlə qarşılaşırıq... Santagnel, Kralın xəzinədən məsul ümumi müfəttişi idi və Kolombu Kralın dincliyinə çıxaran, sonra da onun lehində Krala təlqinlərdə olan ən əhəmiyyətli ad o oldu. Santagnel, ayrıca Kral və Kraliçanı Kolombun maliyyəsi üçün lazımlı pulu özünün asanlıqla tapa biləcəyini söyləyərək razı saldı. Həqiqətən də Kolomba xəzinədən tam 1.140.000 maravedi verərək səfərin maliyyəsini təmin etdi. Kolomb, səfərindəki inkişaflarla əlaqədar ilk məktubunu da ona yazdı. Gerçəkdə Yəhudi şəxsiyyətini qoruduğunun ən əhəmiyyətli işarələrindən biri isə nüfuzunu davamlı olaraq yəhudilərə dəstək olmaq üçün istifadə etməsi idi. Saraydakı digər konverso Gabriel Sanchez isə, İspaniyanın iki krallığından biri olan Aragonun xəzinə naziri idi. O da Kolomba maliyyə təmin etdi. Kolombun səfəri ilə əlaqədar məktub göndərdiyi ikinci adam oydu. Isaac Abrabanel isə Kolomba kömək edənlər içində gerçəkdə ən əhəmiyyətli adam idi. Çünki Kolomba əhəmiyyətli pul dəstəyi verən Abrabanel, bu texniki köməyinin yanında hadisənin metafizik ölçüsünü də hesablayanların başında idi. İspaniyadakı Yəhudi cəmiyyətinin qabaqda gələn adlarından olan Abrabanel, məşhur Kobudlaçı xaxamlardan Cozef Abraham Hayyundan Kobudla və Talmud təhsili almışdı. (Kobudla: yəhudi mistisizminin qaynağı; Qərbi elmlərin və böyününül təməl qaynaqlarından biri olaraq qəbul edilir). Abrabanel, kilid bir ad idi; 1484-cü ildə Kral və Kraliçanın əmrinə girmiş və ölkədəki vergi toplama işini nəzarət etmək üzrə tam səlahiyyət almışdı. Əhəmiyyətli işlərindən birini, Granadadakı müsəlmanlara qarşı döyüşü maliyyə etmişdi. Müsəlman qırğını ilə nöqtələnilən döyüş, Abrabanel tərəfindən verilən 1.5 milyon qızıl duka sayəsində qazanılmışdı. Abrabanel, bütün bu siyasi işlərini edərkən, bir tərəfdən də Məsihin gəlişi ilə əlaqədar Kabalistik işlərlə maraqlanırdı. Məsihin yaxın olduğunu qarşıya qoyan üç kitab yazdı: Mayanı ha-Yeshu'ah, Yeshu'ot Meshiho və Mashimiyə Yeshu'ah. Bu kitablarında Məsih ilə əlaqədar kəhanətləri araşdırır və bunlar üzərinə şərhlər edirdi. Məsih gəldiyi zaman bütün Yəhudilərin Vəd edilmiş Torpaqlarda yaşayacağını və Məsihin bütün digər millətləri də İsrailin suverenliyi altına alacağını müjdələyirdi.
(Ardı var)
Комментариев нет:
Отправить комментарий