Məlumdur ki, son 2 ildə Azərbaycana turist axını müşahidə edilir. Turistlərin əksəriyyəti isə, hamıya məlum olduğu kimi, ərəblərdir. Ərəb ölkələrindən gələn turistlər əsasən Bakıda, Qəbələdə, bir də ov üçün uğurlu olan yerləri gəzirlər.
Amma bununla yanaşı ərəb turistlərin əsasən də Bakıda mənəvi dəyərlərə toxunduqları haqqında da məlumatlar var. Sosial şəbəkələrdə aparılan müzakirələrdən də belə aydın olur ki, ərəb turist kişiləri Bakıda əsasən günlərini barlarda keçirirlər. Və fahişəliklə məşğul olanların xidmətlərindən gen-bol yararlanırlar. Eyni zamanda Bakının mərkəzi parklarında, xüsusən də Bakı bulvarında gəzərkən, qız-gəlinlərə göz qoymaqları də insanların diqqətindən yayınmır. Və əsasən sosial şəbəkələrdə bu etirazla qarşılanır.
İşlədiyi otelin və özünün adının çəkilməsini istəməyən otel işçisi PressClub.Az-a deyib ki, hər gün müxtəlif ölkələrin vətəndaşları ilə qarşılaşır, onları müşahidə edir: “Məsələn Avropa ölkələrindən gələn turistlər əsasən Bakının görməli yerlərini, tarixi ərazilərini, teatrlarını gəzirlər, ordan şəkillər çəkirlər. Özlərini ölkəmizin qayda-qanunlarına uyğun aparırlar. Amma ərəb turistlərdə tamam başqa hal müşahidə edirik. Əsasən də kişi cinsindən olan ərəb turistlər sanki seks aclığı yaşayırlar, bu aclığı Bakıda təmin edəcəklərini düşünürlər. Bütün günü barlarda, publarda vaxt keçirirlər. Adi müşahidə edəndə, onların arzu və istəklərini tam anlamaq mümkündür”.
Həmsöhbətimiz deyir ki, ərəblər həm də səxavətlidirlər: “Məsələn avropalı bir əcnəbi oteldə qalmaq, yemək qiyməti neçədirsə, o məbləği ödəyir. Ərəb də ödəyir, amma bununla yanaşı el arasında “çayavoy” dediyimiz “adət”ə də əməl edirlər. Yəni səxavətli turistlər adlandırmaq olar. Onu da deyim ki, bizim bəzi gənc qızlarımız var ki, özləri ərəblərə kobud desək “padxod” edirlər. Onlar elə bilirlər ki, ərəblərin bura gələnlərinin hamısı şeyxdi, bunları arvad kimi alıb aparıb saxlayacaqlar. Əslində isə elə deyil. Onlar sadaca burda olduqları vaxt əylənmək istəyirlər”.
“Turizmin inkişafı bir çox ölkələrdə ekoloji, mənəvi, tarixi-mədəni abidələrin dağıdılması ilə bağlı problemlər yaradır”. Bunu isə PressClub.Az-a ərəb turistlərin ölkəmizdə milli-mənəvi dəyərlərə mənfi təsir göstərməsi haqqında iddialara münasibət bildirərkən kulturoloq Aydınxan Əbilov deyir. O bildirir ki, insan ayağı dəyməyən yerlərin insanlar, turistlər tərəfindən “kəşf edilməsi” təbiiliyin, bakirəliyin pozulmasına gətirib çıxarır: “Azərbaycanda son illər, xüsusilə, şərq ölkələrindən mental dəyərləri tamam fərqli olan ərəblərin, ərəbdilli turistlərin gəlişi müəyyən mənada böyük problemlər yaradır. Problemlər tək ərəblərlə deyil, həm də İrandan gələn turistlərlə bağlı yaşanan problemlərdir. Bu və ya digər dərəcədə Azərbaycanda oturuşmuş, daha çox mili-mənəviyyatla bağlı dəyərlərə arxalanan mənəviyyatımız, psixologiyamız, cəmiyyətdə olan müəyyən normaların dağıdılması intellektualları və ziyalıları da dərindən düşündürür. Amma biznesin öz qayda qanunları var və onlar müəyyən mənada hər bir xalqın, cəmiyyətin, dövlətin qonşu ölkələrdən, xaricdən gələn turistlər üçün öz mənəviyyatını və adət ənənələrini qismən də olsa yumşaltmasını tələb edir. Yoxsa, onda biz qapalı dövlətə çevriləcəyik. Nəinki ərəblər, dünyanın heç bir yerindən bizə turistlər gəlməz”.
Ərəbdilli turistlərin ölkənin hər yerində özlərini həddindən artıq açıq-saçıq aparmasının cəmiyyətdə böyük etirazlara səbəb olmasını təsdiqləyən Əbilovun sözlərinə görə artıq mətbuatda, sosial mediada ərəb turistlərə nifrət özünü göstərməyə başlayıb: “Əslində bu çox pis haldır. İnsanlar özləri özlərinə qarşı kəskin ictimai qınaqlar yaradıblar. Mən xatırlayıram, vaxtilə azərbaycanlılar da Rusiyaya gedəndə onların mental dəyərlərinə uyğun olmayan hərəkətlər edən zaman eynilə rusların bizə qarşı aqressiyasını görürdük. İllər keçdi, aparılan maarifçilik ona gətirib çıxarıb ki, azərbaycanlıların böyük əksəriyyəti o ölkələrin qayda qanunlarına, adət-ənənələrinə sayğı ilə yanaşdı. Orada qanunvericilik isə kəskin sürətdə Rusiya dövlətinin adət-ənənələrinə söykənməyə başladı. Qonşu ölkələrdə olan xüsusi qadağaları Azərbaycana da tətbiq etmək lazımdır. Turist kimi buyur, bütün imkanlardan istifadə et, amma qayda-qanunlara zidd şəkildə mental dəyərlərimizi dağıdırsansa, bu yolverilməzdir. Belələrinə, qanunların ən kəskin cəzaları tətbiq olunmalıdır. Bunu ərəblərə əvvəldən bildirmək lazımdır. Sözsüz ki, istənilən qadağa gələn turistlərin azalmasına gətirib çıxaracaq. Amma azərbaycanlılar necə ki, başqa ölkələrə gedəndə əvvəl özlərini kobud aparırdılar, sonradan sivilləşdilər, ərəbdilli və qərbli turistlərin Azərbaycanın mental dəyərlərinə sayğı ilə yanaşması və qanunvericiliyin tələblərinə uyğun özlərini aparmasına kömək etmiş olarıq. Buna görə ictimai qınaqla yanaşı müəyyən mənada mənəviyyat polisi, mənəviyyat qanunvericiliyə də ehtiyac var. Yaxın gələcəkdə bununla bağlı qanunvericilikdə dəyişiklikləri gözləyə bilərik”. /pressclub.az/
Комментариев нет:
Отправить комментарий