Zaqatala qalasını ruslar 1830-cu ildə avarların gürcü və ləzgi ellərinə soyğunçuluq yürüşlərinin qarşısını almaq üçün tikmişdilər. Qaladakı rus qarnizonu əsrlər boyu ətraf ellərə basqınlarla dolanışıq qurmuş avar-iudey quldurlarına Kaxetiyaya soxulmağa imkan vermirdi. 19-cu əsrdə avarlar Gürcüstana gedən yolun üstündə tikilmiş qala-maneəni dağıtmaq üçün dəfələrlə bura hücum çəkmişdilər. Amma müasir tarixçilər yazırlar ki, Çar hakimiyyəti bu qalanı Azərbaycan kəndlilərinin çıxışlarının yatırılması üçün tikmişdir.