İyunun 21-də Minskdə Avrasiya İqtisadi Birliyi ölkələrinin hökumət başçılarının görüşü keçirilib.
Son bir neçə ay ərzində Bakı Birliklə əməkdaşlıq haqqında fəal dialoq aparır.
AİB-ya qoşulsa respublikanın alacağı faydalar və üstünlüklər böyükdür.
Bu gün Avrasiya İqtisadi Birliyi beş ölkəni birləşdirir. Vahid Gömrük Məcəlləsi razılaşdırılıb, ümumi idxal və ixrac rüsumları müəyyən edilib, fitosanitar və texniki qaydalar hazırlanıb. Son iclasda iştirakçılar AİB çərçivəsində məhsulların markalanmasının tətbiqi və yüksək texnologiyalı sənaye sahələrində idxalı əvəz edən komissiyanın yaradılmasını müzakirə ediblər.
Bu tədbirlərin iqtisadi potensialı göz qabağındadır. 2021-ci ilin sonunda Birliyin bütün ölkələrində ÜDM-in artımı qeyd olunub, xarici ticarət dövriyyəsi 773,1 milyard dollar təşkil edib, AİB üzvləri arasında qarşılıqlı ticarətin həcmi 72,6 milyard dollara çatıb. AİB elektrik enerjisi istehsalı üzrə dünyada dördüncü, neft və qaz hasilatı üzrə ikinci yerdədir və kalium gübrələrinin istehsalı üzrə birinci yerdədir. Qeyd edək ki, kalium gübrələri olmadan müasir kənd təsərrüfatı və ərzaq təhlükəsizliyinin təmiinatı mümkün deyil.
Azərbaycan bir ildən artıqdır ki, AİB-yə nəzər yetirir. 2016-cı ildə prezident İlham Əliyev, təşkilata üzv olmaq barədə suala cavab verərkən demişdi ki, bunu istisna etmək olmaz. 2021-ci ildə Azərbaycanın Rusiya Federasiyasındakı səfiri Polad Bülbüloğlu qeyd edib ki, ümumi Avrasiya məkanı ideyası Bakının iqtisadi maraqlarına cavab verir. Eyni zamanda, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Bakının təşkilatda iştirakının yalnız müsbət qarşılana biləcəyini vurğulayıb.
Ekspertlərin fikrincə, Azərbaycanın Birliyə daxil olması yerli aqrar-sənaye kompleksinin və qeyri-neft sektorunun məhsullarının ixracını 280 milyon dollar artıracaq, hər bir sakin isə 1013 dollar zənginləşəcək.
Azərbaycan həmçinin Avrasiya İnkişaf Bankı və Avrasiya Sabitləşdirmə və İnkişaf Fondu vasitəsilə əhəmiyyətli investisiyalara arxalana biləcək. Azərbaycanlı əmək miqrantlarının vəziyyəti yaxşılaşacaq, çünki AİB-ə üzv dövlətlərin bütün vətəndaşları Birliyin bütün ərazisində sərbəst hərəkət edə və işləyə bilər.
İndi tərəflər qarşılıqlı fəaliyyət formatını müzakirə edirlər.
Uzun müddətdir ki, Azərbaycanın Azad Ticarət Zonasında müşahidəçi, tərəfdaş və ya iştirakçı statusu alaraq AİB ilə əməkdaşlığa başlaya biləcəyi barədə danışıqlar gedirdi. Bundan əlavə, respublikanın üzvlüyü Belarus, Qazaxıstan və Qırğızıstan tərəfindən fəal şəkildə dəstəklənir.
Bundan əlavə, Azərbaycanın Avrasiya inteqrasiya birliyində iştirakı regionda daha bir nüfuzlu oyunçunun - İranın da maraqlarına cavab verəcək. Hazırda AİB-in İranla sərhədinin yeganə quru hissəsi Ermənistandan keçir, lakin bu ölkənin birlik daxilində təcrid olunmuş mövqeyini nəzərə alsaq, onun potensialı son dərəcə məhduddur. Azərbaycan üçün tranzit ölkə mövqeyi çox sərfəli olacaq, xüsusən ona görə ki, artıq nəqliyyat infrastrukturunun inkişafı ilə bağlı bir sıra layihələr həyata keçirilib, Şimal-Cənub dəhlizinin mallarla doldurulmasına artıq start verilib.
Azərbaycan son vaxtlara qədər bu təşkilatda iştirak perspektivini Qarabağ münaqişəsinin nəticəsindən asılı olduğunu bildirirdi. Bu gün isə münaqişə həll olunandan sonra AİB-də formal statusun əldə edilməsi, xüsusən də bu ilin fevralında Rusiya ilə Azərbaycan arasında müttəfiqlik bəyannaməsi imzalanması fonunda yaxınlaşma istiqamətində atılan addım kimi qəbul edilə bilərdi. Əsas odur ki, indiyədək regionda çoxdan gözlənilən sülhə təşəbbüs göstərə biləcək sülh sazişini imzalamaqdan imtina edən Ermənistanla bütün mübahisəli məsələlərin həllinə nail olunsun.
Ötən ilin dekabrında Ali Avrasiya İqtisadi Şurasının sədri, Qazaxıstanın birinci prezidenti Nursultan Nazarbayev Azərbaycanın müşahidəçi mövqeyindən başlaya biləcəyini bildirmişdi. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi bu təşəbbüsü dəstəkləyib. Bu ilin fevralında Bakı və Moskva müttəfiqlik bəyannaməsi imzaladılar və bu bəyannaməyə əsasən iqtisadi inteqrasiya daha perspektivli görünür.
M.MƏMMƏDLİ novoye-vremya.com
Комментариев нет:
Отправить комментарий