Əli Şirin Şükürlü - Çap qurğusu

paralellik - ayrılıq

nizamsız səpələnər əşyalar.

bu nizamsızlıqda bir nizam var;
paralel, çarpaz, perpendikulyar. vəssalam.

paralel ayırarıq vərəqi masadan,
çarpaz oxuyarıq. düz qaytararıq masaya, -
son qoyular həsrətə. çox yaraşar bir-birinə
masa və üstündəki əşyalar.

düz bitər ağaclar – torpağa perpendikulyar,
başı səmada. ayrılmaz torpaqdan,

ölümü də torpaqda olar.
quş qonar ağaca – ayrılar yenə. ölümü səmada.

uçanlar çarpaz qalxar havaya,
paralel uçar. məsafə dolar araya.
paralel enər torpağa. ayrılar səmadan.

hər hərəkətin həndəsi təsviri var,
hər təsvirin mənası;
bir qədər yanlış olsa da.

zaman düz keçər yollardan, -
ayrılmaz. heç ayrılmaz yollardan.
düz keçər, geriyə baxmaz.
əyiləndə də əyilər yollarla...

illərdi
seyr edər uzanan yolları,
seyr edər yorğun, sevdalı,
sevgidən danışmaq
ağlına gəlməz;

bütün sevgilər düzdür
onsuz da,
ayrılıqlar – paralel.

qayıdır...

qayıdır...
hər şey yerə qayıdır.

quş yerə qayıdır.
yarpaq, çiçək, gül,
yarpağın, gülün, çiçəyin üstündə
şeh, damcı yerə qayıdır.

qayıdır...
buludlar,
günəş, ay, ulduzlar – göy üzü
yerə qayıdır.

qayıdır...
hər şey yerə qayıdır.

dəniz saçlım, yarpaq gözlüm,
ay bənizli, səma üzlüm,
gül qoxulu, yağmur baxışlım,

uçsan da
bir ömür bəs edir
yerə qonmağa,

cəmi bir ömür – yenidən torpaq olmağa.

çap qurğusu

bir-bir udur vərəqləri,
bir-bir qaytarır geri.

vərəqlər həmən vərəqdi -
üstündə yazılar və təsvirlər.
silsən də vərəqdən təsvirləri
yenə də izi qalar.

keçilən hər yolda
zamandan bir az qalar.

bəzən ilişər vərəqlər;
ya vərəqdə naqislik var,
ya da qurğuda.

ilişən vərəqlər əzilər, cırılar...
nəsə. bir işə yaramaz,
atılar qutuya
üstündə anlaşılmaz təsvirlər.

yarımçıq hər şeydə
bir çatışmazlıq var.

ayrıca baxsan,
adama elə gələr
qurğu
öz-özünə işləyir.

amma
qurğuya verilən komanda var;
komanda gələr başqa qurğudan.

o qurğunu da düzəldən
zəka var,
o zəkanı da yaradan qüvvə.

hər yaranışın
təsviri cızılar idrakda əvvəlcə –
işə yarıyır fəlsəfə.

hər yaranışın
təsviri cızılar əvvəlcə
vərəqə köçən təsvirlər kimi;
vərəqlə birgə atılıb, atılmasa da.

hardansa...
hardansa ağlıma bir fikir gəlir:
hər yazılan vərəq, deyəsən,
gec-tez atılır axı,
bir işə yarayıb – yaramasa da.