AYDIN ÇOBANOĞLUNUN OĞLU

 Ə.QOŞALI  

 “...Ən böyük ugurlarım 1995-ci ildə olub. Həmin il Türkiyəyə səfər etmişəm, həmçinin ilk kassetimin cıxması da bu ilə təsadüf edib. Bir də, ayrıca qeyd etməliyəm, 1995-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyevlə görüşmə fürsətim olub!.. Belə ki, Xocalı soyqırımı ilə bağlı keçirilən bir tamaşada mən köçkün düşmüş bir aşıq rolunda çıxış eləmişəm. Tamaşanın sonunda Prezident bizim hər birimizlə görüşüb tamaşanı yük­sək səviyyədə hazırladığımızı söylədi. Bu mənim üçün uğurlu bir gün, böyük bir hadisə idi. Sonra bizim məhəbbət das­tan­larımızdan biri olan “Abbas və Gül­gəz” dastaninda Abbas rolunu aparmışam. Bu dastan hal-hazırda “Qızıl fond”da sax­lanılır. (Tərəf müqabilim Aşıq Zülfiyyənin t­ə­ləbəsi Xəyalə  idi.) AzTVdə bədii filim kimi nümayiş olunub” – deyə sözə başlayır Səyyad. 
Ustad Hüseyin Bozalqanlının bir sözü var, deyir: 

“Səyyad olub, ov bərəsin kəsəndə,
Yaxşı yerdə yaxşı gözlə, yaxşı yat.
Ovun gəlib, bərəsinə çatanda,
Sərvaxt dayan, dürüst tuşla, yaxşı yat.” 
(“Yaxşı ad”)

Bax, mən adı Səyyad, sənəti aşıqlıq olan bu gənci – ustad Ay­dın Çobanoğlunun oğlunu dinləyərkən məhz “Yaxşı ad”ı xa­tırlamağımı, sənətin məntiqi hesab edirəm. Sənətdə axım edən enerji özünəözgü yola malik olub, zamanla şəklini dəyişsə də, itmir, təbii... Səyyadın dedikləri öz yerində, səsi – rəhmətlik atasının səsini andıran kövrək səsi bir başqa aləmdi! 

...Onu - Səyyad Ay­dınoğlunu ilk dəfə Filarmoniyada dinləmişəm, – Zəlimxan Yaqubun aparıcısı olduğu,Səyyadın atası Aydın Çoban­oğluna həsr olunmuş ədəbi-bədii gecədə son söz ona verildi. Söz verildi ki, atasının sazını qara köynəkdən çı­xarsın, ai­ləsini yasdan çıxarsın, ustadın ocağını şennəsin..! Səyyadın şümal vaxtlarıydı, ata­sının sazı ona boyundan, si­nə­sindən böyük gəlirdi. Amma o saz Səyyadın hissindən-duy­ğu­sundan, arzu­sun­dan (atasının ruhunu şad etmək istəyindən!), iradəsindən, böyük deyildi..!.. Sazı sinəsinə basdı Səy­yad – bəlkə doğru olar desək, Səyyadı si­nəsinə basdı Saz!.. O gecə çox ürəklər atlandı, çox gözlər ağladı. Gözlər həm kədərdən, həm də ümiddən yaşarmışdı. Ustadın Sazı övladının sinə­sində gəzəcəkdi..! O gecə ata­sının ruhunun şad olan günü idi..! 

Səyyadın yaşından irəli ciddiyyəti, ağır oturub, batman götürməsi ilə tanıdım sonrakı illərdə. Sonrakı illərdə, çıxışlarını az-az izləmə fürsətim olsa da, o mənim üçün hə­mişə maraqlı olub. Həmişə istəmişəm onu qabaqda görüm, sazı sinəsində görüm, bir sözlə, sənət yolunda görüm. Şükür, o sənət yo­lunda sabitqədəmdidi, öyrənir, öyrədir; yalnız sazı sinəsinə qal­dırmaqnan yetinmir, özü də qalxınır, irəli boy­lanır, üfüqünü genişlədir... Hər dəfə elə bil, yalnız özünün, yalnız sənətin deyil, atasının adının (kimin oğlu olmasının!) da məsuliyyətini daşıyır Səyyad! Səyyad haqqında yazı yaz­mağa başlayandan Azər Xanlaroğlu gəlir gözlərim önünə. Azər də həyatdan na­kam getmiş ustad aşığın oğludur, Səy­yad da! O da atasının Sazını yetim qoymayıb, Səyyad da! Onların ataları da dost idi, özləri də! Üstəlik, hər ikisinin kökü eyni köydən su içib – To­vuzun Əlimər­danlısından! Hər ikisi bilir, türk kimdi, bu ulu soy hardan gəlir, hardadı, hara gedir?!. Hər iki gəncə salam, ustad atalarına rəhmət olsun!
 
*** 
Səyyadla, bu yazı ilə bağlı görüşdüyüm gün, həyatın iki üzündən keçdim sanki: həmin gün Mehdiabaddaydım – yeni nəsil jurnalistlərimizdən Ceyhun Na­ğının “cümə­ax­şam”ı idi və mən “cümə­ax­şam”ından çıxıb onunla – Meh­diabadın sinəsi sazlı gənc Səyyadı ilə görüşəcəkdim... Bu – bir üzdən o biri üzə ke­çidi tanınmış qələm adamı, dostumuz Niyaməddin Ordu­xanlı ilə birlikdə həyata keçirirdim. İrəlidə bizə mənim qrup yol­daşım İlqar Hüseynov da qo­şulacaqdı. Niyaməddin də, İl­qar da Səyyadın sənətinə bə­ləd olan, onunla ailəlikcə münasibətləri olan qardaşlarımızdı. Beləliklə, söz-sözü çəkdi, dağı arana da­şıdıq, aranı dağa daşıdıq, bir də baxdıq gün axşamdı. Mən bir yana, hər üç söhbətdaşım axşamın, axşamın haqqının (–biz tərəf­lərdə de­yilən şəkli ilə “şər haqqı”nın) nə olduğunu yaxşı bilən qar­daşlardı. Yas yerindən sonra Saz söhbəti, Saz səsi, gözəl ifa! – Bu, şənlik deyildi kəsinliklə, bu kədərin dərinliyi idi, Sazın dərinliyi idi; türkün üfüqügenişliyi idi; ümid idi, hə­yata həyatca baxış idi! Mən “Yeni nəsil Azərbaycan aşıqları” ikicildliyinin hər iki cildində neçə gənc aşıq haqqında gedən yazılardakı fikirləri burada yenidələmək istəmirəm. Yığcam şəkildə deyim, bizim söhbət ülviyyət, qüdsiyyət, məhəbbət, sə­mi­miy­yət, şeiriyyət, sədaqət, heyrət; ədəb-ərkan; sənət eş­qi; ürək və ruh haqqında idi! – Yəni, hər üçü Mehdiabadda ya­şa­yan söhbətdaşlarım, ata adı Mehdi olan mənim könlümü abad et­mişdilər o günü..!.. 

Neçə abadlıqlara, necə avandlıqlara, qardaşlar!