Nəzakət Məmmədova: Münaqişədən ən yaxşı çıxış yolu Rusiyanın rəhbərliyi altında Avrasiya strukturuna inteqrasiyasıdır

Qərb Rusiya Federasiyasının sülhü təmin etməyəcəyini göstərmək istəyir: politoloq Məmmədova Qarabağdakı gərginliyin səbəbləri haqqında

Qərbin müdaxiləsi Azərbaycanla Ermənistan arasında münaqişənin kəskinləşməsinə səbəb oldu. Onun məqsədi regionda Rusiya sülhməramlı kontingentini etibardan salmaq və Rusiya üçün daha bir “cəbhə” açmaqdır.

Bu fikirləri Rusiya Federal İnformasiya Agentliyinin müxbiri ilə söhbətində azərbaycanlı politoloq Nəzakət Məmmədova deyib.

Onun sözlərinə görə, Qərb dövlətlərinin hər iki Zaqafqaziya respublikasına çox güclü təsiri var. Təbii ki, nə Ermənistan, nə də Azərbaycan müstəqil qərarlar qəbul etmir. Axı bunlar müstəqil siyasət yeritmək üçün güc mərkəzləri olmayan kiçik dövlətlərdir.

“Qərb güc mərkəzlərinin məqsədi dünya imperializmidir, Rusiya və Zaqafqaziyanı sıxışdırmaqdır. Rusiya Federasiyası hazırda Ukraynada xüsusi əməliyyat keçirir və diqqəti orada cəmləyib. Qərb bu fürsətdən istifadə edərək, Rusiya sərhədləri yaxınlığında mümkün qədər daha çox münaqişə ocaqları yaratmaq istəyir. Onlar Rusiyanın öz qüvvələrini digər bölgələrə də genişləndirməsini istəyirlər. Məsələn, biz artıq Tayvan və Kosovoda vəziyyətin gərginləşməsinin, Dağlıq Qarabağda açıq silahlı münaqişənin, Qırğızıstan-Tacikistan sərhədində toqquşmaların, Dnestryanıda hədələyici hərəkətlərin şahidi oluruq. Eskalasiya Rusiya və Qərbin maraqlarına zidd olan bütün məqamlarda baş verir”, - politoloq hesab edir.

Ukrayna ilk olaraq 2019-cu ildə Amerika strateji tədqiqat mərkəzi RAND tərəfindən yazılmış təlimata əsasən istifadə edilmişdir. Ukraynanın köməyi ilə Rusiyaya təzyiq proqramına aşağıdakılar daxildir: Ukraynanı öldürücü silahlarla təmin etmək, Suriya üsyançılarına yardım proqramını bərpa etmək, Belarusda rejimin dəyişməsi səylərini dəstəkləmək, Ermənistanla Azərbaycan arasındakı fikir ayrılıqlarından istifadə etmək, Orta Asiyada fəallaşma, Dnestryanı təcrid etmək. Orda İsveç və Finlandiyanın NATO-ya qəbulu da qeyd olunub.

Ukraynadakı münaqişə aktiv fazaya keçdikdən sonra isə Qərb Rusiyanın cəlb oluna biləcəyi mümkün qədər çox münaqişələri qızışdırmaq taktikasına keçdi. Hər iki tərəfin asılı olduğu Dağlıq Qarabağda isə bunu etmək ən asanı idi.

“Əminəm ki, Dağlıq Qarabağda münaqişənin kəskinləşməsi Qərbin işidir. Bildiyiniz kimi, Ermənistanda Soros tərəfdarları hakimiyyətdədir. Azərbaycana isə müxtəlif layihələr vasitəsilə təsir edirlər: enerji, rabitə, investisiya və s.”, - Məmmədova izah edib.

2020-ci il noyabrın 10-unda Rusiya Federasiyası, Ermənistan və Azərbaycan arasında imzalanmış üçtərəfli sazişin bir neçə şərti var idi. Bunlardan biri Laçın dəhlizinin təhlükəsizliyidir. Yəni Bakı Ermənistanla Dağlıq Qarabağ arasında ünsiyyət imkanı yaradır. İrəvan isə öz növbəsində Azərbaycan Respublikasının qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqələrinin təhlükəsizliyinə təminat verir. Yəni hər iki tərəf prinsipcə bir-biri ilə razılaşa bilər, amma bir maneə var - təkcə Bakı və İrəvan regionda öz maraqları uğrunda mübarizə aparmır.

“Türkiyənin, İsrailin, Böyük Britaniyanın və digər ölkələrin bu bölgədə öz maraqları var. Sadəcə bir-iki misal çəkəcəm. Türkiyə Ermənistan ərazisindən keçməklə Xəzər dənizinə və daha sonra Orta Asiyaya etibarlı çıxış təmin etmək istəyir. İsrail isə İranı şimaldan əngəlləmək istəyir - İranın Ermənistandan keçməsinin qarşısını almaq üçün. Gördüyünüz kimi, regionda bir çox ziddiyyətli geosiyasi maraqlar cəmləşib. Amma ilk növbədə münaqişənin gərginləşməsi regionda olan Rusiya sülhməramlı kontingentini ləkələmək məqsədi daşıyır. Onlar göstərmək istəyirlər ki, Rusiya sülhü təmin etməyə qadir deyil. Təəssüflər olsun ki, Qərbin geopolitikasına görə hər iki tərəfdən gənclər ölürlər”, - Nəzakət Məmmədova şərh edib.

Politoloqun fikrincə, hər iki tərəf üçün münaqişədən ən yaxşı çıxış yolu Rusiyanın rəhbərliyi altında sülh müqaviləsinin imzalanması və Avrasiya strukturuna gələcək inteqrasiyası olardı. O qəti əmindir ki, heç bir başqa ölkə regionda sülhü təmin etməyə qadir deyil. Axı Moskva birbaşa Zaqafqaziyada sülhün olmasında maraqlıdır. Moskva hətta köhnə Sovet xəritələri əsasında Ermənistanla Azərbaycan arasında sərhədlərin demarkasiyasını təklif edib. Əks halda Qərb ölkələrinin bölgədəki şəxsi maraqları onsuz da alovlanan münaqişənin yanacağına çevriləcək.