İbrahim Sel
RUS DİLİ – QƏLBİN HALI. Darvin nəzəriyyəsini təkzib edən dəyərli amerikan arxeoloqu və antropoloqu Maykl Kremo Kanzas ərazisində arxeoloji qazıntılar zamanı 60 milyon il əvvələ aid insan ayaqqabıları tapmışdı. O sübut edirdi ki, bu ayaqqabılardakı yazılar qədim kiril hərfləri ilə yazılmışdır. Digər tanınmış alim, qədim Vedaların araşdırıcısı, purnik kosmologiya mütəxəssisi, evolyusiya bioloqu Riçard Tompson bildirirdi ki, dünya xalqlarının qaymağı ruslardır. Məhz kosmogenetik slavyan irqi qədim çinlilərə mədəniyyət verdi, Amerika hindularına biliklər bəxş etdi, hind sivilizasiyasını formalaşdırdı. Biz də öz inkişaf amilimizi rus faktoru üzərində qurmalıyıq.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, rus dilinin 100 min il yaşı var. Məhz rus dilindən sanskrit, protoslavyan və protohind dialektləri törəmişdir. Dünyanın bir çox başqa dillərinə rus dilinin əsaslı təsiri duyulmaqdadır. İudey akademikləri tarixi saxtalaşdıraraq xalqların beyninə yeritmişlər ki, Rusiya əsrlər boyu monqol-tatar əsarəti altında qalaraq öz dövlətinə, mədəniyyətinə və əlifbasına yiyələnməmişdir. Bunlar hamısı ağ yalandır. Heç bir monqol-tatar əsarəti olmamışdır. Tarixə monqol-tatar adı ilə düşənlər əslində Avrasiya qitəsində at oynadan moğol-tartar ari-slavyan süvariləridir. “Monqol-tatar əsarəti” adı verilən əslində moğol-tartar slavyan-kazak hakimliyindən başqa bir şey deyildir. Moğol qədim rus dilində moquç, moquçiy- nəhəng, böyük, qüdrətli mənasındadır ki, Qurana Məcus (Mujis) kimi düşmüşdür. Orda sözü də qədim slavyan sözüdür, kökü “rat”- qoşun mənasını bildirir ki, slavyan ölkəsi olan Ukraynanın dövlət duması- rada hal-hazırda bu adı yaşadır. Talış dağlarının qədim sakinləri olan orattıların da adında nişanəsi qalmışdır. Teymurilər massagetlərin - maştaşalıların- Bakı kəndlilərinin - qədeşlərin - kadusilərin - talışların rəhbəri Tomirisin aristokratik soyundan olanlara deyilir. Böyük İpək Yolunun əsas qaynar ərazisi Xəzər dənizinin cənub sahilləri olmuşdur, Tartariya İmperiyasının paytaxtı da burada- Muğanda (mujiklərin torpağında) yerləşirdi. Rusiyanın xristianlaşdırılmasına qədər ruslar da biz azərbaycanlılar və iranlılar kimi veda və yaxud vesta adı daşıyan Avesta dininə sitayiş edirdilər. Şiə və pravoslavların kökü eyni zərdüştçülüyə (Zaratustra – zolotistıy) bağlıdır. Bizim Avrasiya qitəsi min illər boyu qədim universal biliklər sistemi olan Avesta ənənələri ilə yaşamış və formalaşmışdır. Təsadüfi deyildir ki, İranın qədim adı Persiya elə Prussiya - Rusiya deməkdir.
Azərbaycanlıların rus dilində danışmasının nəyi pisdir ki? Təəssüf ki, bu gün ortalığa düşmüş bir çox monqolid politoloqlar rus dilinə düzgün dəyər verə bilmirlər. Rus dilinin dünya sivilizasiyasındakı, xalqların ictimai-siyasi həyatındakı rolu danılmazdır. Rus dilini bilməmək bir çox mənəvi aşınmalara və məişət problemlərinə yol açır. Bizim ölkəyə problemləri həmişə rus dilini bilməyən məmurlar gətirmişlər. Bu gün gənc nəsil rus dilini bilmir, ona görə də onların təfəkkür səviyyəsi rus dilini bilən yaşlı Sovet nəslindən qat-qat geridədir. Əlbəttə, içinizdə etiraz edənlər tapılar, amma bu gün hətta türklər, ərəblər, avropalılar belə qeyd edirlər ki, rus dilini bilmək yaşayış normativlərinə (müsbət) təsir edir, irəli getməyə asanlaşdırır. Əgər biz ölkəmizdə rus dilinin populyarlaşması üçün təcili tədbirlər görməsək, xalqımızı gələcəkdə böyük mənəvi aşınmalar və qloballaşmanın meydana çıxardığı qaçılmaz problemlər gözləyir.
İsrail alimləri rus dili ilə bağlı heyrət doğuran tədqiqatlar aparmışlar. Araşdırmalar belə bir nəticəyə gəlməyə imkan vermişdir ki, əgər uşağınızın şüurlu olmasını istəyirsinizsə, hökmən ona rus dili öyrətməlisiniz. Övladınızın həqiqi mənada əsl insan kimi böyüməsini arzulayırsınızsa, onu rus sektoruna qoymalısınız. Nə ingilis, nə də ivrit dili uşağınıza əqli meridianlar açmayacaq, o ki qaldı yabançı türk dili ola! Rus qrammatikası xarüqələr yaradır və uşağın beynini ariləşdirib duruldur. Ruslar kosmik xalq olduqlarından onların dilinin də öz sakrallığı vardır. Rus dili beyni pozitiv formalaşdırır, insani baxış və struktur yaradır. Rus dili ilə start götürən uşaq həyata daha mətin addımlarla atılır. Tədqiqatlar göstərir ki, əgər bir sinifdə müxtəlif millətlərdən uşaqlar oxuyursa və orda 2-3 rus uşağı varsa, məktəbi qurtaranda bütün sinif hökmən rus dilində danışır. Rus dilinin gözlə görünməyən öz cazibəsi vardır. Rus uşaqlar o biri millətlərdən olan uşaqlara baxanda dərsi daha yaxşı mənimsəyirlər və adətən sinifdə əlaçı olurlar.
Məhz belə müşahidələrin nəticəsi alman alimlərini məcbur etmişdir ki, rus beyninin tədqiqatı ilə geniş spektrdə məşğul olsunlar. Rus insanının beyin hüceyrələrinin neyron əlaqələrini öyrənən alman alimləri heyrətə gəlmişlər. Məlum olmuşdur ki, insan beyninin neyronları sıxlıq dalğalarında bir-biri ilə rus dilində təmasa girirlər! Bəşər övladının ruhu rus dilində danışır! Alimlər belə nəticəsə gəlmişlər ki, bu dil kosmosun dilidir, sadəcə ruslar onun daşıyıcılarıdır. Özü də əsl sakral dil itib getmiş, ruslar onun müəyyən hissəsini, kiçik parçasını əxz edib saxlamışlar. Çudinov, Sidorov kimi dünya səviyyəli alimlərin bu barədə riqqətə gətirən tədqiqatları vardır. Rusların Allahın seçilmiş xalqı olduğunu görməmək üçün gərək kor olasan. Bizə isə yeridirlər ki, seçilmiş xalq yəhudilərdir. Elə indi də dünyanın ən savadlı uşaqları məhz rus uşaqlarıdır. Ən intellektual insanlar rus insanlarıdır. Rus orta məktəblərinin bilik səviyyəsi İngiltərə, ABŞ, Türkiyə kimi tərifli ölkələrin hətta universitetləri ilə müqayisədə qat-qat üstündür. Kapitalist ölkələrində elm puçdur, təhsil yoxdur- bircə yaxşı pokazuxa vardır! Biz bunu kapitalizmə qədəm qoyduğumuz son 25 ildə öz timsalımızda gözəl anladıq. Savadı bizə ruslar gətirmişdi, elə onlarla da getdi! Ruslar gedəndən sonra ölkəmizdə elmin yerinə şor-biznes yarandı.
Suriya xalqının lideri Bəşər Əsəd deyir: “Biz ingilis və fransız dillərini sıxışdırıb çıxaracayıq və Rus dilini ikinci dövlət dili edəcəyik. Suriya üçün Rusiyadan yaxın dost yoxdur. Bu gün suriyalılar Rusiya elmi, mədəniyyəti və tarixi ilə maraqlanırlar, odur ki biz artıq başlanğıc siniflərdən Rus dilinin məcburi öyrədilməsini dərs proqramlarına salmışıq”. Azərbaycanlılar da bunu istəyirlər! Orta məktəb proqramına rus dili fənni salınmalıdır. Məktəblərdə yenə də Rus sektorları yaradılmalıdır. Övladlarımız Rus dilini bilməlidirlər. Biz balalarımıza ingilis, türk dillərinin yox, rus dilini öyrətməliyik. Sərvətlərimizi çapıb talayan ingilislər də, onları ortağı olan işğalçı osmanlılar da tezliklə Azərbaycandan qovulacaqlar. Bu gec-tez baş verəcək. Ölkəmiz Avrasiya Birliyinə daxil olur. Biz ruslarla əsrlər boyu eyni dövlətdə yaşamışıq. Azərbaycan və Rus xalqları qardaşdırlar. Azərbaycan xalqına Rus xalqından yaxın xalq yoxdur. Azərbaycanlılar Rusiyanı sevir, Rusiyanın qələbələrinə sevinir və Rusiya ilə qürur duyurlar. Sıravi azərbaycanlılar Rusiya heyranıdırlar. Rusiya bizim tarixi vətənimizdir. Amma bizə həyasızcasına Rusiyanı düşmən obrazında sırımağa çalışırlar. Zombiləşdirməyə son qoyulmalıdır. İngilis dilini ona görə kütləvi öyrətmirlər ki, azərbaycanlıları ağ günə çıxaracaqlar- yox! Nə qədər ki ingilislər Azərbaycanda ağalıq edir, azərbaycanlılar Hindistandakı kimi bir qarın ac, bir qarnı tox olacaqlar. İngilis dilini ona görə kütləvi şəkildə öyrətməyə girişiblər ki, bu dil əsas manipulyasiya dilidir- ingilis dilini bilənlər daha tez zombiləşməyə məruz qalır. Çünki ingilis dilində nə normal elmi material, nə də düzgün informasiya vardır- bu dil dezinformasiya və şou dilidir. Elmi və ayıldan materiallar hamısı rus dilindədir. Ona görə də xalqımızın rus dili ilə əlaqəsini kəsmək istəyirlər.
Tədqiqatlar göstərir ki, rus dili tədris edilən siniflərdə şagirdlər daha mükəmməl, daha qavrayışlı, daha kommunikabelli, daha mehriban və daha sakit olurlar. Rus dili insana şəfqət verir. İudeyləşmiş ingilis dili, eləcə də erməni yəhudisi Akop Dilaçarın qondardığı osmanlı türkcəsi bizim qoy xalqın şüuruna mənfi təsir göstərir. Bu yabanı dillər bizim genetikamızı dağıdır. Zərərli təsir xüsusən vaxtilə rus tədrisinin geniş tətbiq olunduğu bölgələrimizdə daha kəskin şəkildə özünü biruzə verir. Orta məktəb proqramlarından zombiləşdirici ingilis dili çıxarılaraq yerinə mütərəqqi rus dili salınmalıdır- bu, xalqımızın bütün təfəkkürlü insanlarının tələbidir!
Azərbaycanlı ziyalılaşdıqca ruslaşır. Nəyə görə? Çünki bu təbiidir. Allahın nizamı belədir. İnsan savadlandıqca intuitiv şəkildə başa düşür ki, dünyanın kosmogenetik başlanğıcı rusla bağlıdır. Ruslaşaq!
İNGİLİ DİLİ KURSUNA GEDƏNLƏR HANSI DİLDƏ DANIŞDIQLARINI HEÇ ÖZLƏRİ DƏ BİLMİRLƏR! İngilis dili kurslarına yazılan həvəskarların nəzərinə çatdırırıq ki, bu kurslarda öyrədilən dil əsl ingilis dili deyildir. Araşdırmalar göstərir ki, bu kurslarda ingilis dili öyrənənlər fərqli danışırlar və ingilislər özləri belə onların nə dediyini anlamırlar. Bu kurslarda dil mənimsəyən vətəndaşlarımız ingilisdilli beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edərkən ordakı aparıcıların dediklərini qanmırlar və anqlosakson ölkələrdə olarkən yerli əhalinin danışığını başa düşmürlər. Birləşmiş Krallıqda (BK) mənzillənən kommunikasiya bacarıqları və mədəniyyətlərarası məşqçi Çia Suan Çonq bildirir: “İngilislərin bir çoxu ingilis dilinin dünya dilinə çevrilməsindən şaddırlar. Onlar düşünürlər ki, başqa dil öyrənməyə vaxt sərf etmək kimi ehtiyacları yoxdur. Amma... dünyanın müxtəlif yerlərindən olan və ingilis dili vasitəsilə əlaqə quran insanların toplaşdığı bir iclas otağına anidən gələn amerikalı və ya britaniyalının danışığını çox vaxt heç kim başa düşmür”.
Ana dili ingilis dili olmayanlar sən demə, daha məqsədli və ehtiyatlı danışırlar. İkinci və ya üçüncü dili ingilis dili olanlar üçün bu, tipik haldır. İngilislər isə adətən sürətli danışır, öz mədəniyyətlərinə xas zarafatlar, atmacalar və istinadlardan istifadə edirlər. Bundan başqa, onlar e-maillərdə “ofisdə deyiləm” əvəzinə OOO (ingiliscə: out of office) kimi abreviaturalar işə salırlar. Çonqun fikrincə, ingilisdilli beynəlxalq görüşlərdə “ana dili ingilis dili olan şəxs başqalarına uyğun danışmayan və ya digərləri ilə ayaqlaşmağı bacarmayan yeganə insan olur”. Başqa dillərin nümayəndələri adətən ingiliscə məhdud lüğətə və sadə ifadələrə əl atırlar. Buna görə də onlar əsl ingilisləri başa düşməsələr də bir-birləri ilə rahat anlaşa bilirlər.
Southampton Universitetinin professoru Jennifer Jenkins müəyyənləşdirmişdir ki, məsələn, Britaniya universitetlərində təhsil alan beynəlxalq tələbələr bir-birlərini ingilis dilində daha yaxşı anlayırlar və dili daha az bilən üzvlər istənilən qrupa asanlıqla yovuşurlar. Bəli, cənablar, inteqrasiyanız oseçka verdi: ingilis dilini öyrənən cüvəllağılarımız əsl ingilis cəmiyyətinə yox, maksimum London truşşobalarında məskunlaşmış hindistanlı və pakistanlılara yovuşa bilərlər! Jenkinsin fikrincə, ingilis dilini müxtəlif səviyyədə bilən şəxslərdən ibarət qrupla ünsiyyət qurmağa çalışarkən anlayışlı və uyumlu olmaq şərtdir: “Qulaqlarınızı istifadə olunan ingiliscənin müxtəlif tezliklərinə uyğun kökləmək lazımdır. Başqa dilləri öyrənən insanlar bunun öhdəsindən asanlıqla gəlirlər. Lakin ana dili ingilis dili olan şəxslər adətən birdilli olurlar və dili müxtəlif yanlardan istifadə etməyi yaxşı bacarmırlar”. Sürix Sığorta Qrupu şirkətinin İP Əməliyyatları üzrə təlim və təklif rəhbəri Mişel Blattner də deyilənləri təsdiqləyir. Onun ana dili isveçcə-almancadır, amma işində daha çox ingilis dilindən istifadə edir. Maraqlı burasındadır ki, onu əsl ingilislər başa düşməsə də, “ana dili ingilis dili olmayanlar daha rahat başa düşürlər”. Əsas çaşdırıcı məqamlardan biri abreviaturalardır. “Beynəlxalq ölçüdə yenicə işləməyə başlamışdım və bir nəfər mənə ETA (ingiliscə: Estimated Time of Arrival - təxmini çatdırılma vaxtı) 5-ə qalmışdır dedi. Öz-özümə fikirləşdim: ETA nədir axı?”- Blattner deyir. “Ən qəlizi isə bəzi qısaltmaların Britaniya ingiliscəsində başqa, Amerika ingiliscəsində başqa olmasıdır”. Blattner söyləyir ki, hətta “mədəni” üsul da var: “Bir britaniyalı verilən təklifə “Maraqlıdır” deyərək reaksiya verirsə, başqa britaniyalı onu “Boş şeydir” kimi başa düşə bilər. Digər millətlər üçün isə bu, adətən hərfi məna verir”. Blattner deyir ki, qəribə sözlər, sürətli nitq və mızıldamaq heç bir işə yaramır, xüsusilə də aşağı keyfiyyətli internet üzərindən telefon və ya video danışığı zamanı: “Diqqətin yayınmağa başlayır və başqa işə köklənirsən, çünki anlamaq qeyri-mümkündür”.
Blattnerin dediklərindən məlum olur ki, ingilis dilində keçirilən beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edənlərin əksəriyyəti orda nə danışıldığını anlamırlar və yalnız bəzək üçün belə tədbirlərdə iştirak edirlər: “Görüşlərdə tipik olaraq söhbətin 90%-ini ana dili ingilis dili olanlar aparırlar. Digərləri görüşdə eyni məqsədlə iştirak etsələr də belə”. Burda haqlı olaraq sual meydana çıxır: Əgər ingilisdilli beynəlxalq tədbirlərdə nə danışıldığını anlamırlarsa, ingilisdilli liberallarımız həmin tədbirlərə niyə belə canfəşanlıqla qatılırlar? Şikil atdırmaq üçünmü?! İsveçrənin Baden şəhərində yerləşən dil kursu TLC Beynəlxalq Evində ingilis dili rəhbəri Dale Coulter də deyilənlərə şərikdir: “Başqa dildə danışa bilməyən ingilisdillilər ingilis dilinin beynəlxalq səviyyədə istifadə üsulundan xəbərsizdirlər”. O Berlində “Fortune 500” adlı şirkətin alman işçilərinin Kaliforniyada yerləşən baş ofisdən göndərilən bir videolinki izlədiklərini görüb və misal çəkir. İngiliscə yaxşı bildiklərinə baxmayaraq, həmin almanlar amerikalı layihə rəhbərlərinin nə demək istədiyini heç cür anlamaya bilməyiblər. Nəticədə ortaq məxrəcə gələrək öz aralarında videodakı mənanı yozmuşdular. Halbuki həmin məna Kaliforniyadan gələn məqsədlə üst-üstə düşməmişdi. “Bir çox danışıqlar yanlış anlaşılır”- Coulter deyir.
“Beynəlxalq Biznes Maşınları” şirkətinin (ingiliscə IBM) marketinq üzrə keçmiş icraçısı Jean-Paul Nerrierenin dediklərindən məlum olur ki, beynəlxalq tədbirlər keçirilərkən, hətta dövlətlərarası müqavilələr bağlanarkən ana dili ingilis dili olmayanlar əsl ingilisləri başa düşmürlər: “İngilis dili ana dili olmayan bir çox insanlar, xüsusilə də asiyalılar “axmaq görünməkdən” çəkinirlər və deyilənləri başa düşməsələr belə, razılıqla baş tərpədirlər”. Burdan aydınlaşır ki, ingilis dilliləri beynəlxalq müqavilələr bağlaması qəti qadağan edilməlidir! Nerriere hətta bu problemin aradan qaldırılması üçün asiyalılar üçün “Globiş” adlı bir aparat da düzəltmişdir. Burada ingilis dilində süzgəcdən keçirilmiş 1500 söz, sadə, amma standartlara əsaslanan qrammatika tətbiqi toplanıb. Nerriere özlərinin ingilis dilini öyrəndiklərini zənn edən bizim kimi asiyalılara üz tutaraq deyir: “O dil deyil, alətdir”. Nerriere 2004-cü ildən istifadəyə buraxdıqdan bəri 200 000-dən çox “Globiş” dərsliyi satmışdır. O ingilis dilini öyrənmiş qeyri-ingilislərə onun dərsliklərini almağı və ingilis dilini yenidən öyrənməyi məsləhət görür: “Məhdud və sadə dillə ünsiyyət quraraq vaxta qənaət edir, yanlış anlaşmadan yaxa qurtarır və ünsiyyətdə səhvlər buraxmırsan”. Vay vay vay! Demək belə çıxır ki, ingilis dili kursuna yazılanlar ingilis dili ilə yanaşı onun dublikatını da öyrənməlidirlər!
Telekommunikasiya nəhənglərindən biri olan NTT Kommunikasiyaların Avropada marketinq üzrə baş icraçı direktoru Rob Steqles isə ingilislərə məsləhət görür ki, ana dili ingilis dili olmayanların və kursa gedərək bu dili öyrənənlərin onları anlaması üçün öz üzərlərində işləsinlər və nitqlərini sadələşdirsinlər: “Qısa, aydın və birbaşa danışmalısan və nitqini asanlaşdırmalısan. Amma bununla özünü yuxarıdan aparmaq arasında incə bir xətt var. Həmin xətt kəndirbazın kəndirinə bənzəyir”. Steqlesin dediklərindən də aydın olur ki, beynəlxalq iclaslarda ingilislər fərqli tərzdə danışdıqlarından başqa ölkələrdən gəlmiş ingilisdilli iştirakçılar onların nə dediklərini başa düşmürlər. O bildirir ki, iclaslarda ingilislər adət etdiklərinə görə sürətli danışırlar, söhbətlərdə boşluqları doldurmağa tələsirlər və buna görə də ana dili ingilis dili olmayan iştirakçılar heç nə anlamırlar. Steqles ingilislərə məsləhət verir: “Bəlkə qarşındakı ingilis dili ikinci dil olan adam cümlə qurmağa çalışır. Bir anlıq gözləmək və imkan vermək lazımdır. Əks halda görüşdən sonra yaxınlaşıb soruşa bilərlər: Söhbət nədən gedirdi? Yaxud heç nə başa düşmədiklərinə görə bir söz demədən gedə bilərlər”. O eyni fikri bir neçə fərqli yollarla çatdırmağı, aydın olub-olmadığını soruşmağı, reaksiya və ya hərəkət gözləməyi məsləhət görür. Steqles vurğulayır: “İştirak yoxdursa, dediklərinin anlaşılıb-anlaşılmadığını bilməyəcəksən”.
Vəziyyətdən çıxış yolu kimi professor Jennifer Jenkins bildirir ki, dünyanın böyük hissəsində ingiliscə danışa bilən insanların əksəriyyətinin ana dili başqa dildir, ona görə də ingilislər özləri danışıqlarını onların danışıqlarına uyğunlaşdırmalı və vəziyyətlə ayaqlaşmağa çalışmalıdırlar: “Müxtəlif dilli insanlar arasında ingilisdillilərin vəziyyəti adətən daha çətin olur. Anlamaq və anlatmaqda çətinlik çəkənlər məhz ana dili ingilis dili olan şəxslərdir”. Qısası, ingilislərin canı çıxmalıdır sizin danışdığınız ingiliscəni öyrənməlidirlər!)))
RUS DİLİ – QƏLBİN HALI. Darvin nəzəriyyəsini təkzib edən dəyərli amerikan arxeoloqu və antropoloqu Maykl Kremo Kanzas ərazisində arxeoloji qazıntılar zamanı 60 milyon il əvvələ aid insan ayaqqabıları tapmışdı. O sübut edirdi ki, bu ayaqqabılardakı yazılar qədim kiril hərfləri ilə yazılmışdır. Digər tanınmış alim, qədim Vedaların araşdırıcısı, purnik kosmologiya mütəxəssisi, evolyusiya bioloqu Riçard Tompson bildirirdi ki, dünya xalqlarının qaymağı ruslardır. Məhz kosmogenetik slavyan irqi qədim çinlilərə mədəniyyət verdi, Amerika hindularına biliklər bəxş etdi, hind sivilizasiyasını formalaşdırdı. Biz də öz inkişaf amilimizi rus faktoru üzərində qurmalıyıq.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, rus dilinin 100 min il yaşı var. Məhz rus dilindən sanskrit, protoslavyan və protohind dialektləri törəmişdir. Dünyanın bir çox başqa dillərinə rus dilinin əsaslı təsiri duyulmaqdadır. İudey akademikləri tarixi saxtalaşdıraraq xalqların beyninə yeritmişlər ki, Rusiya əsrlər boyu monqol-tatar əsarəti altında qalaraq öz dövlətinə, mədəniyyətinə və əlifbasına yiyələnməmişdir. Bunlar hamısı ağ yalandır. Heç bir monqol-tatar əsarəti olmamışdır. Tarixə monqol-tatar adı ilə düşənlər əslində Avrasiya qitəsində at oynadan moğol-tartar ari-slavyan süvariləridir. “Monqol-tatar əsarəti” adı verilən əslində moğol-tartar slavyan-kazak hakimliyindən başqa bir şey deyildir. Moğol qədim rus dilində moquç, moquçiy- nəhəng, böyük, qüdrətli mənasındadır ki, Qurana Məcus (Mujis) kimi düşmüşdür. Orda sözü də qədim slavyan sözüdür, kökü “rat”- qoşun mənasını bildirir ki, slavyan ölkəsi olan Ukraynanın dövlət duması- rada hal-hazırda bu adı yaşadır. Talış dağlarının qədim sakinləri olan orattıların da adında nişanəsi qalmışdır. Teymurilər massagetlərin - maştaşalıların- Bakı kəndlilərinin - qədeşlərin - kadusilərin - talışların rəhbəri Tomirisin aristokratik soyundan olanlara deyilir. Böyük İpək Yolunun əsas qaynar ərazisi Xəzər dənizinin cənub sahilləri olmuşdur, Tartariya İmperiyasının paytaxtı da burada- Muğanda (mujiklərin torpağında) yerləşirdi. Rusiyanın xristianlaşdırılmasına qədər ruslar da biz azərbaycanlılar və iranlılar kimi veda və yaxud vesta adı daşıyan Avesta dininə sitayiş edirdilər. Şiə və pravoslavların kökü eyni zərdüştçülüyə (Zaratustra – zolotistıy) bağlıdır. Bizim Avrasiya qitəsi min illər boyu qədim universal biliklər sistemi olan Avesta ənənələri ilə yaşamış və formalaşmışdır. Təsadüfi deyildir ki, İranın qədim adı Persiya elə Prussiya - Rusiya deməkdir.
Azərbaycanlıların rus dilində danışmasının nəyi pisdir ki? Təəssüf ki, bu gün ortalığa düşmüş bir çox monqolid politoloqlar rus dilinə düzgün dəyər verə bilmirlər. Rus dilinin dünya sivilizasiyasındakı, xalqların ictimai-siyasi həyatındakı rolu danılmazdır. Rus dilini bilməmək bir çox mənəvi aşınmalara və məişət problemlərinə yol açır. Bizim ölkəyə problemləri həmişə rus dilini bilməyən məmurlar gətirmişlər. Bu gün gənc nəsil rus dilini bilmir, ona görə də onların təfəkkür səviyyəsi rus dilini bilən yaşlı Sovet nəslindən qat-qat geridədir. Əlbəttə, içinizdə etiraz edənlər tapılar, amma bu gün hətta türklər, ərəblər, avropalılar belə qeyd edirlər ki, rus dilini bilmək yaşayış normativlərinə (müsbət) təsir edir, irəli getməyə asanlaşdırır. Əgər biz ölkəmizdə rus dilinin populyarlaşması üçün təcili tədbirlər görməsək, xalqımızı gələcəkdə böyük mənəvi aşınmalar və qloballaşmanın meydana çıxardığı qaçılmaz problemlər gözləyir.
İsrail alimləri rus dili ilə bağlı heyrət doğuran tədqiqatlar aparmışlar. Araşdırmalar belə bir nəticəyə gəlməyə imkan vermişdir ki, əgər uşağınızın şüurlu olmasını istəyirsinizsə, hökmən ona rus dili öyrətməlisiniz. Övladınızın həqiqi mənada əsl insan kimi böyüməsini arzulayırsınızsa, onu rus sektoruna qoymalısınız. Nə ingilis, nə də ivrit dili uşağınıza əqli meridianlar açmayacaq, o ki qaldı yabançı türk dili ola! Rus qrammatikası xarüqələr yaradır və uşağın beynini ariləşdirib duruldur. Ruslar kosmik xalq olduqlarından onların dilinin də öz sakrallığı vardır. Rus dili beyni pozitiv formalaşdırır, insani baxış və struktur yaradır. Rus dili ilə start götürən uşaq həyata daha mətin addımlarla atılır. Tədqiqatlar göstərir ki, əgər bir sinifdə müxtəlif millətlərdən uşaqlar oxuyursa və orda 2-3 rus uşağı varsa, məktəbi qurtaranda bütün sinif hökmən rus dilində danışır. Rus dilinin gözlə görünməyən öz cazibəsi vardır. Rus uşaqlar o biri millətlərdən olan uşaqlara baxanda dərsi daha yaxşı mənimsəyirlər və adətən sinifdə əlaçı olurlar.
Məhz belə müşahidələrin nəticəsi alman alimlərini məcbur etmişdir ki, rus beyninin tədqiqatı ilə geniş spektrdə məşğul olsunlar. Rus insanının beyin hüceyrələrinin neyron əlaqələrini öyrənən alman alimləri heyrətə gəlmişlər. Məlum olmuşdur ki, insan beyninin neyronları sıxlıq dalğalarında bir-biri ilə rus dilində təmasa girirlər! Bəşər övladının ruhu rus dilində danışır! Alimlər belə nəticəsə gəlmişlər ki, bu dil kosmosun dilidir, sadəcə ruslar onun daşıyıcılarıdır. Özü də əsl sakral dil itib getmiş, ruslar onun müəyyən hissəsini, kiçik parçasını əxz edib saxlamışlar. Çudinov, Sidorov kimi dünya səviyyəli alimlərin bu barədə riqqətə gətirən tədqiqatları vardır. Rusların Allahın seçilmiş xalqı olduğunu görməmək üçün gərək kor olasan. Bizə isə yeridirlər ki, seçilmiş xalq yəhudilərdir. Elə indi də dünyanın ən savadlı uşaqları məhz rus uşaqlarıdır. Ən intellektual insanlar rus insanlarıdır. Rus orta məktəblərinin bilik səviyyəsi İngiltərə, ABŞ, Türkiyə kimi tərifli ölkələrin hətta universitetləri ilə müqayisədə qat-qat üstündür. Kapitalist ölkələrində elm puçdur, təhsil yoxdur- bircə yaxşı pokazuxa vardır! Biz bunu kapitalizmə qədəm qoyduğumuz son 25 ildə öz timsalımızda gözəl anladıq. Savadı bizə ruslar gətirmişdi, elə onlarla da getdi! Ruslar gedəndən sonra ölkəmizdə elmin yerinə şor-biznes yarandı.
Suriya xalqının lideri Bəşər Əsəd deyir: “Biz ingilis və fransız dillərini sıxışdırıb çıxaracayıq və Rus dilini ikinci dövlət dili edəcəyik. Suriya üçün Rusiyadan yaxın dost yoxdur. Bu gün suriyalılar Rusiya elmi, mədəniyyəti və tarixi ilə maraqlanırlar, odur ki biz artıq başlanğıc siniflərdən Rus dilinin məcburi öyrədilməsini dərs proqramlarına salmışıq”. Azərbaycanlılar da bunu istəyirlər! Orta məktəb proqramına rus dili fənni salınmalıdır. Məktəblərdə yenə də Rus sektorları yaradılmalıdır. Övladlarımız Rus dilini bilməlidirlər. Biz balalarımıza ingilis, türk dillərinin yox, rus dilini öyrətməliyik. Sərvətlərimizi çapıb talayan ingilislər də, onları ortağı olan işğalçı osmanlılar da tezliklə Azərbaycandan qovulacaqlar. Bu gec-tez baş verəcək. Ölkəmiz Avrasiya Birliyinə daxil olur. Biz ruslarla əsrlər boyu eyni dövlətdə yaşamışıq. Azərbaycan və Rus xalqları qardaşdırlar. Azərbaycan xalqına Rus xalqından yaxın xalq yoxdur. Azərbaycanlılar Rusiyanı sevir, Rusiyanın qələbələrinə sevinir və Rusiya ilə qürur duyurlar. Sıravi azərbaycanlılar Rusiya heyranıdırlar. Rusiya bizim tarixi vətənimizdir. Amma bizə həyasızcasına Rusiyanı düşmən obrazında sırımağa çalışırlar. Zombiləşdirməyə son qoyulmalıdır. İngilis dilini ona görə kütləvi öyrətmirlər ki, azərbaycanlıları ağ günə çıxaracaqlar- yox! Nə qədər ki ingilislər Azərbaycanda ağalıq edir, azərbaycanlılar Hindistandakı kimi bir qarın ac, bir qarnı tox olacaqlar. İngilis dilini ona görə kütləvi şəkildə öyrətməyə girişiblər ki, bu dil əsas manipulyasiya dilidir- ingilis dilini bilənlər daha tez zombiləşməyə məruz qalır. Çünki ingilis dilində nə normal elmi material, nə də düzgün informasiya vardır- bu dil dezinformasiya və şou dilidir. Elmi və ayıldan materiallar hamısı rus dilindədir. Ona görə də xalqımızın rus dili ilə əlaqəsini kəsmək istəyirlər.
Tədqiqatlar göstərir ki, rus dili tədris edilən siniflərdə şagirdlər daha mükəmməl, daha qavrayışlı, daha kommunikabelli, daha mehriban və daha sakit olurlar. Rus dili insana şəfqət verir. İudeyləşmiş ingilis dili, eləcə də erməni yəhudisi Akop Dilaçarın qondardığı osmanlı türkcəsi bizim qoy xalqın şüuruna mənfi təsir göstərir. Bu yabanı dillər bizim genetikamızı dağıdır. Zərərli təsir xüsusən vaxtilə rus tədrisinin geniş tətbiq olunduğu bölgələrimizdə daha kəskin şəkildə özünü biruzə verir. Orta məktəb proqramlarından zombiləşdirici ingilis dili çıxarılaraq yerinə mütərəqqi rus dili salınmalıdır- bu, xalqımızın bütün təfəkkürlü insanlarının tələbidir!
Azərbaycanlı ziyalılaşdıqca ruslaşır. Nəyə görə? Çünki bu təbiidir. Allahın nizamı belədir. İnsan savadlandıqca intuitiv şəkildə başa düşür ki, dünyanın kosmogenetik başlanğıcı rusla bağlıdır. Ruslaşaq!
İNGİLİ DİLİ KURSUNA GEDƏNLƏR HANSI DİLDƏ DANIŞDIQLARINI HEÇ ÖZLƏRİ DƏ BİLMİRLƏR! İngilis dili kurslarına yazılan həvəskarların nəzərinə çatdırırıq ki, bu kurslarda öyrədilən dil əsl ingilis dili deyildir. Araşdırmalar göstərir ki, bu kurslarda ingilis dili öyrənənlər fərqli danışırlar və ingilislər özləri belə onların nə dediyini anlamırlar. Bu kurslarda dil mənimsəyən vətəndaşlarımız ingilisdilli beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edərkən ordakı aparıcıların dediklərini qanmırlar və anqlosakson ölkələrdə olarkən yerli əhalinin danışığını başa düşmürlər. Birləşmiş Krallıqda (BK) mənzillənən kommunikasiya bacarıqları və mədəniyyətlərarası məşqçi Çia Suan Çonq bildirir: “İngilislərin bir çoxu ingilis dilinin dünya dilinə çevrilməsindən şaddırlar. Onlar düşünürlər ki, başqa dil öyrənməyə vaxt sərf etmək kimi ehtiyacları yoxdur. Amma... dünyanın müxtəlif yerlərindən olan və ingilis dili vasitəsilə əlaqə quran insanların toplaşdığı bir iclas otağına anidən gələn amerikalı və ya britaniyalının danışığını çox vaxt heç kim başa düşmür”.
Ana dili ingilis dili olmayanlar sən demə, daha məqsədli və ehtiyatlı danışırlar. İkinci və ya üçüncü dili ingilis dili olanlar üçün bu, tipik haldır. İngilislər isə adətən sürətli danışır, öz mədəniyyətlərinə xas zarafatlar, atmacalar və istinadlardan istifadə edirlər. Bundan başqa, onlar e-maillərdə “ofisdə deyiləm” əvəzinə OOO (ingiliscə: out of office) kimi abreviaturalar işə salırlar. Çonqun fikrincə, ingilisdilli beynəlxalq görüşlərdə “ana dili ingilis dili olan şəxs başqalarına uyğun danışmayan və ya digərləri ilə ayaqlaşmağı bacarmayan yeganə insan olur”. Başqa dillərin nümayəndələri adətən ingiliscə məhdud lüğətə və sadə ifadələrə əl atırlar. Buna görə də onlar əsl ingilisləri başa düşməsələr də bir-birləri ilə rahat anlaşa bilirlər.
Southampton Universitetinin professoru Jennifer Jenkins müəyyənləşdirmişdir ki, məsələn, Britaniya universitetlərində təhsil alan beynəlxalq tələbələr bir-birlərini ingilis dilində daha yaxşı anlayırlar və dili daha az bilən üzvlər istənilən qrupa asanlıqla yovuşurlar. Bəli, cənablar, inteqrasiyanız oseçka verdi: ingilis dilini öyrənən cüvəllağılarımız əsl ingilis cəmiyyətinə yox, maksimum London truşşobalarında məskunlaşmış hindistanlı və pakistanlılara yovuşa bilərlər! Jenkinsin fikrincə, ingilis dilini müxtəlif səviyyədə bilən şəxslərdən ibarət qrupla ünsiyyət qurmağa çalışarkən anlayışlı və uyumlu olmaq şərtdir: “Qulaqlarınızı istifadə olunan ingiliscənin müxtəlif tezliklərinə uyğun kökləmək lazımdır. Başqa dilləri öyrənən insanlar bunun öhdəsindən asanlıqla gəlirlər. Lakin ana dili ingilis dili olan şəxslər adətən birdilli olurlar və dili müxtəlif yanlardan istifadə etməyi yaxşı bacarmırlar”. Sürix Sığorta Qrupu şirkətinin İP Əməliyyatları üzrə təlim və təklif rəhbəri Mişel Blattner də deyilənləri təsdiqləyir. Onun ana dili isveçcə-almancadır, amma işində daha çox ingilis dilindən istifadə edir. Maraqlı burasındadır ki, onu əsl ingilislər başa düşməsə də, “ana dili ingilis dili olmayanlar daha rahat başa düşürlər”. Əsas çaşdırıcı məqamlardan biri abreviaturalardır. “Beynəlxalq ölçüdə yenicə işləməyə başlamışdım və bir nəfər mənə ETA (ingiliscə: Estimated Time of Arrival - təxmini çatdırılma vaxtı) 5-ə qalmışdır dedi. Öz-özümə fikirləşdim: ETA nədir axı?”- Blattner deyir. “Ən qəlizi isə bəzi qısaltmaların Britaniya ingiliscəsində başqa, Amerika ingiliscəsində başqa olmasıdır”. Blattner söyləyir ki, hətta “mədəni” üsul da var: “Bir britaniyalı verilən təklifə “Maraqlıdır” deyərək reaksiya verirsə, başqa britaniyalı onu “Boş şeydir” kimi başa düşə bilər. Digər millətlər üçün isə bu, adətən hərfi məna verir”. Blattner deyir ki, qəribə sözlər, sürətli nitq və mızıldamaq heç bir işə yaramır, xüsusilə də aşağı keyfiyyətli internet üzərindən telefon və ya video danışığı zamanı: “Diqqətin yayınmağa başlayır və başqa işə köklənirsən, çünki anlamaq qeyri-mümkündür”.
Blattnerin dediklərindən məlum olur ki, ingilis dilində keçirilən beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edənlərin əksəriyyəti orda nə danışıldığını anlamırlar və yalnız bəzək üçün belə tədbirlərdə iştirak edirlər: “Görüşlərdə tipik olaraq söhbətin 90%-ini ana dili ingilis dili olanlar aparırlar. Digərləri görüşdə eyni məqsədlə iştirak etsələr də belə”. Burda haqlı olaraq sual meydana çıxır: Əgər ingilisdilli beynəlxalq tədbirlərdə nə danışıldığını anlamırlarsa, ingilisdilli liberallarımız həmin tədbirlərə niyə belə canfəşanlıqla qatılırlar? Şikil atdırmaq üçünmü?! İsveçrənin Baden şəhərində yerləşən dil kursu TLC Beynəlxalq Evində ingilis dili rəhbəri Dale Coulter də deyilənlərə şərikdir: “Başqa dildə danışa bilməyən ingilisdillilər ingilis dilinin beynəlxalq səviyyədə istifadə üsulundan xəbərsizdirlər”. O Berlində “Fortune 500” adlı şirkətin alman işçilərinin Kaliforniyada yerləşən baş ofisdən göndərilən bir videolinki izlədiklərini görüb və misal çəkir. İngiliscə yaxşı bildiklərinə baxmayaraq, həmin almanlar amerikalı layihə rəhbərlərinin nə demək istədiyini heç cür anlamaya bilməyiblər. Nəticədə ortaq məxrəcə gələrək öz aralarında videodakı mənanı yozmuşdular. Halbuki həmin məna Kaliforniyadan gələn məqsədlə üst-üstə düşməmişdi. “Bir çox danışıqlar yanlış anlaşılır”- Coulter deyir.
“Beynəlxalq Biznes Maşınları” şirkətinin (ingiliscə IBM) marketinq üzrə keçmiş icraçısı Jean-Paul Nerrierenin dediklərindən məlum olur ki, beynəlxalq tədbirlər keçirilərkən, hətta dövlətlərarası müqavilələr bağlanarkən ana dili ingilis dili olmayanlar əsl ingilisləri başa düşmürlər: “İngilis dili ana dili olmayan bir çox insanlar, xüsusilə də asiyalılar “axmaq görünməkdən” çəkinirlər və deyilənləri başa düşməsələr belə, razılıqla baş tərpədirlər”. Burdan aydınlaşır ki, ingilis dilliləri beynəlxalq müqavilələr bağlaması qəti qadağan edilməlidir! Nerriere hətta bu problemin aradan qaldırılması üçün asiyalılar üçün “Globiş” adlı bir aparat da düzəltmişdir. Burada ingilis dilində süzgəcdən keçirilmiş 1500 söz, sadə, amma standartlara əsaslanan qrammatika tətbiqi toplanıb. Nerriere özlərinin ingilis dilini öyrəndiklərini zənn edən bizim kimi asiyalılara üz tutaraq deyir: “O dil deyil, alətdir”. Nerriere 2004-cü ildən istifadəyə buraxdıqdan bəri 200 000-dən çox “Globiş” dərsliyi satmışdır. O ingilis dilini öyrənmiş qeyri-ingilislərə onun dərsliklərini almağı və ingilis dilini yenidən öyrənməyi məsləhət görür: “Məhdud və sadə dillə ünsiyyət quraraq vaxta qənaət edir, yanlış anlaşmadan yaxa qurtarır və ünsiyyətdə səhvlər buraxmırsan”. Vay vay vay! Demək belə çıxır ki, ingilis dili kursuna yazılanlar ingilis dili ilə yanaşı onun dublikatını da öyrənməlidirlər!
Telekommunikasiya nəhənglərindən biri olan NTT Kommunikasiyaların Avropada marketinq üzrə baş icraçı direktoru Rob Steqles isə ingilislərə məsləhət görür ki, ana dili ingilis dili olmayanların və kursa gedərək bu dili öyrənənlərin onları anlaması üçün öz üzərlərində işləsinlər və nitqlərini sadələşdirsinlər: “Qısa, aydın və birbaşa danışmalısan və nitqini asanlaşdırmalısan. Amma bununla özünü yuxarıdan aparmaq arasında incə bir xətt var. Həmin xətt kəndirbazın kəndirinə bənzəyir”. Steqlesin dediklərindən də aydın olur ki, beynəlxalq iclaslarda ingilislər fərqli tərzdə danışdıqlarından başqa ölkələrdən gəlmiş ingilisdilli iştirakçılar onların nə dediklərini başa düşmürlər. O bildirir ki, iclaslarda ingilislər adət etdiklərinə görə sürətli danışırlar, söhbətlərdə boşluqları doldurmağa tələsirlər və buna görə də ana dili ingilis dili olmayan iştirakçılar heç nə anlamırlar. Steqles ingilislərə məsləhət verir: “Bəlkə qarşındakı ingilis dili ikinci dil olan adam cümlə qurmağa çalışır. Bir anlıq gözləmək və imkan vermək lazımdır. Əks halda görüşdən sonra yaxınlaşıb soruşa bilərlər: Söhbət nədən gedirdi? Yaxud heç nə başa düşmədiklərinə görə bir söz demədən gedə bilərlər”. O eyni fikri bir neçə fərqli yollarla çatdırmağı, aydın olub-olmadığını soruşmağı, reaksiya və ya hərəkət gözləməyi məsləhət görür. Steqles vurğulayır: “İştirak yoxdursa, dediklərinin anlaşılıb-anlaşılmadığını bilməyəcəksən”.
Vəziyyətdən çıxış yolu kimi professor Jennifer Jenkins bildirir ki, dünyanın böyük hissəsində ingiliscə danışa bilən insanların əksəriyyətinin ana dili başqa dildir, ona görə də ingilislər özləri danışıqlarını onların danışıqlarına uyğunlaşdırmalı və vəziyyətlə ayaqlaşmağa çalışmalıdırlar: “Müxtəlif dilli insanlar arasında ingilisdillilərin vəziyyəti adətən daha çətin olur. Anlamaq və anlatmaqda çətinlik çəkənlər məhz ana dili ingilis dili olan şəxslərdir”. Qısası, ingilislərin canı çıxmalıdır sizin danışdığınız ingiliscəni öyrənməlidirlər!)))
Комментариев нет:
Отправить комментарий