“Dövlət Gömrük Komitəsinin ləğv edilərək Vergilər Nazirliyinə birləşdirilməsi çox aktual məsələdir”. Bu sözləri “Yeni Sabah”a iqtisadçı alim Nazim Bəydəmirli son vaxtlar Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) Vergilər Nazirliyinə birləşdirilməsi barədə gedən müzakirələrə münasibət bildirərkən deyib.
Ekspertlər hesab edir ki, bu addım gömrükdəki neqativ halların azalmasına səbəb ola bilər. Nazim Bəydəmirli də bu mövqeni bölüşənlər sırasındadır. Onun sözlərinə görə, DGK qarşısına qoyulan vəzifəni yerinə yetirə bilmir.
“Dünya təcrübəsində gömrük xidmətinin mərkəzi icra hakimiyyəti orqanı kimi fəaliyyət göstərmir. Ən azı bu xidmət, prosedur orqanıdır. Hesab edirəm ki, Azərbaycanda da belə olmalıdır. Bəzən gömrük komitəsinin ləğvi yanlış anlaşılır. Əslində isə burada söhbət gömrük orqanının səlahiyyətlərinin dəqiqləşdirilməsindən gedir. Gömrük orqanının vəzifəsi iqtisadiyyatı stimullaşdırmaq, iqtisadi təhlükəsizliyi qorumaqdır. Təəssüf ki, Dövlət Gömrük Komitəsi bu funksiyanı yerinə yetirə bilmir. Uzun illərdir ki, ictimaiyyətdə gömrük komitəsində tayfabazlığın, regionçuluğun hökm sürdüyü barədə rəy var. Bu da əsassız deyil. Hətta xarici ölkə vətəndaşları belə orada neqativ hallarla üzləşdiklərini gizlətmirlər”,- deyə iqtisadçı alim əlavə edib.
Nazim Bəydəmirli bildirib ki, bu gün DGK həm də inhisarçılığı qorumaqla məşğuldur: “Bu daxili istehsalı qorumaq adı altında edilir. Müxtəlif üsullarla sahibkarlar sıxışdırılır. Məsələn, bir müddət əvvəl komitənin sədri demişdi ki, İrandan gətirilən armatura rüsum tətbiq edərkən “Baku Steel Company” ilə məsləhətləşib. Onlara deyib ki, sizə hansı qiymət sərf edirsə həmin məbləği tətbiq edək. Bu açıqlamadan sonra komitənin rəhbəri istefaya göndərilməli idi. Çünki o dövlət məmuru kimi antiinhisar qanunverucliyinə zidd olaraq monopoliyaya dəstək verir”.
DGK-nin Vergilər Nazirliyinin tərkibində fəaliyyət göstərməsinin nə dərəcədə doğru olmasına gəlincə, iqtisadçi alim deyib: “Gömrük orqanlarının topladığı vəsaitin strukturuna diqqət edəndə aydın olur ki, bu vəsaitlərin 65-70 fazini əlavə dəyər vergisi təşkil edir. Yəni bir növ vergi orqanının funksiyasını yerinə yetirir. Ona görə də hesab edirəm ki, bu qurum Vergilər Nazirliyinin tərkibində xidmət kimi fəaliyyət göstərməsi mümkündür. Dünya ölkələrinin əksəriyyətində belədir. Hesab edirəm ki, bu ən böyük islahat olardı”. /yenisabah.az/
Ekspertlər hesab edir ki, bu addım gömrükdəki neqativ halların azalmasına səbəb ola bilər. Nazim Bəydəmirli də bu mövqeni bölüşənlər sırasındadır. Onun sözlərinə görə, DGK qarşısına qoyulan vəzifəni yerinə yetirə bilmir.
“Dünya təcrübəsində gömrük xidmətinin mərkəzi icra hakimiyyəti orqanı kimi fəaliyyət göstərmir. Ən azı bu xidmət, prosedur orqanıdır. Hesab edirəm ki, Azərbaycanda da belə olmalıdır. Bəzən gömrük komitəsinin ləğvi yanlış anlaşılır. Əslində isə burada söhbət gömrük orqanının səlahiyyətlərinin dəqiqləşdirilməsindən gedir. Gömrük orqanının vəzifəsi iqtisadiyyatı stimullaşdırmaq, iqtisadi təhlükəsizliyi qorumaqdır. Təəssüf ki, Dövlət Gömrük Komitəsi bu funksiyanı yerinə yetirə bilmir. Uzun illərdir ki, ictimaiyyətdə gömrük komitəsində tayfabazlığın, regionçuluğun hökm sürdüyü barədə rəy var. Bu da əsassız deyil. Hətta xarici ölkə vətəndaşları belə orada neqativ hallarla üzləşdiklərini gizlətmirlər”,- deyə iqtisadçı alim əlavə edib.
Nazim Bəydəmirli bildirib ki, bu gün DGK həm də inhisarçılığı qorumaqla məşğuldur: “Bu daxili istehsalı qorumaq adı altında edilir. Müxtəlif üsullarla sahibkarlar sıxışdırılır. Məsələn, bir müddət əvvəl komitənin sədri demişdi ki, İrandan gətirilən armatura rüsum tətbiq edərkən “Baku Steel Company” ilə məsləhətləşib. Onlara deyib ki, sizə hansı qiymət sərf edirsə həmin məbləği tətbiq edək. Bu açıqlamadan sonra komitənin rəhbəri istefaya göndərilməli idi. Çünki o dövlət məmuru kimi antiinhisar qanunverucliyinə zidd olaraq monopoliyaya dəstək verir”.
DGK-nin Vergilər Nazirliyinin tərkibində fəaliyyət göstərməsinin nə dərəcədə doğru olmasına gəlincə, iqtisadçi alim deyib: “Gömrük orqanlarının topladığı vəsaitin strukturuna diqqət edəndə aydın olur ki, bu vəsaitlərin 65-70 fazini əlavə dəyər vergisi təşkil edir. Yəni bir növ vergi orqanının funksiyasını yerinə yetirir. Ona görə də hesab edirəm ki, bu qurum Vergilər Nazirliyinin tərkibində xidmət kimi fəaliyyət göstərməsi mümkündür. Dünya ölkələrinin əksəriyyətində belədir. Hesab edirəm ki, bu ən böyük islahat olardı”. /yenisabah.az/
Комментариев нет:
Отправить комментарий