“Azərbaycana rəhbər gələndən sonra dəhşətli sarsıntı keçirdim” – Kamran Bağırov Vəzirova nə deyib?

“Azərbaycana rəhbərliyə gəldikdən sonra məsuliyyətsiz qüvvələrin bütün gücləri ilə cəmiyyəti çalxalamaq, respublikanı zəiflətmək cəhdlərindən dəhşətli sarsıntı keçirdim. Tarixdə çox az nümunə var ki, təcavüzkar niyyətlər qarşısında qalmış xalq toparlanmadı, öz sıralarına bütün resursları birləşdirmədi. Təəssüf ki, Qarabağ münaqişəsi bizim xalqı birləşməsi üçün təyinedici leytmotiv olmadı. Ermənilərə qarşı bir yumruq kimi vahid cəbhədə çıxış etmək əvəzinə əlimiz açıq qaldı”.

Bu sözləri 1988-1990-cı illərdə Azərbaycana rəhbərlik etmiş Əbdürrəhman Vəzirov yazdığı “ Parterin ilk cərgəsində” memuar-kitabında bildirib.

Ə.Vəzirov kitabda Azərbaycana rəhbərlik etdiyi müddətlə bağlı maraqlı müşahidələrini qeyd edib: “12 illik xarici ezamiyyətdən sonra Azərbaycana qayıtdıqdan sonra mən gördüm ki, respublikanın Kommunist partiyasının nufuzu necə ciddi şəkildə zədələnib, mövqeləri zəifləyib. Partiya sıralarında xeyli sayda karyeristlər, təsadüfi adamlar var idi” - deyə Vəzirov yazıb.

O özünün sələfi olmuş Kamran Bağırovla bağlı bəzi məqamlara toxunub. Ə.Vəzirov yazıb ki, Azərbaycanda siyasi rəhbərlikdə olanların vəzifədən getdikdən sonra unudulması və yaxın ətrafının onlardan uzaq qaçması tendensiyası onu həmişə kədərləndirib. Bu baxımdan Vəzirov Kamran Bağırovla bağlı xatirəsini yada salıb: “21 may 1988-ci ildə Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin Plenumu Kamran Bağırovun birinci katib vəzifəsindən azad olunması barədə xahişini nəzərə aldı və vəzifədən azad etdi. Ona Moskvada 3 otaqlı mənzil və ittifaq əhəmiyyətli təqaüdçü statusu verildi. Plenumdan sonra Kamran Bağırov mənə dedi: “Səni birinci katib seçdikləri üçün mən Moskvaya köçmək istəmirəm. Əgər hazırkı tərkibdən kimsə başqası rəhbər seçilsəydi, mən hökmən çıxıb gedərdim”. Bir dəfə köməkçim Sahib Quliyev Kamran Bağırovun ad günü ilə bağlı mənə məlumat verdi. Mən Bağırova zəng vurdum və təbrik etdim. O mənə təşəkkür edərək dedi ki, səndən başqa heç kim mənə təbrik üçün zəng vurmayıb. Bu məndə çox xoşagəlməz ovqat yaratdı”.

Ə.Vəzirov Kamran Bağırovun vəzifədən getməsi ilə bağlı yazdığı müraciəti də dərc edib. “Dağlıq Qarabağda və Sumqayıtda baş vermiş məlum hadisələrlə əlaqadar etiraf edirəm ki, mən respublikanın partiya təşkilatına rəhbərlik etməyə mənəvi cəhətdən haqqım çatmır. Baş vermiş hadisələrdə öz məsuliyyətimi yaxşı başa düşürəm” - deyə K.Bağırov yazıb. Bu ərizə Rusiya dövlət sosial-siyasi tarix arxivində saxlanılır (N17, opis 157, iş N 1447).

Vəzirov analoji münasibətin mərhum Heydər Əliyevə də göstərildiyindən təəssüflə yazıb: “Heydər Əliyev Sov İKP-nin Siyasi Bürosunun tərkibindən və SSRİ Nazirlər Sovetinin sədrinin birinci müavini vəzifəsindən çıxarıldıqda bunu bayram kimi qarşılayanlar az olmadı, qurbanlar kəsirdilər. Dünənki yaxınlar, əl buyruqçuları öz sabiq himayədarından tələsik imtina edirdilər. Heydər Əliyev xatırlayırdı: 1987-ci ildə mən istefaya gedəndə əhatəmdə olan adamların əksəriyyəti məni unutdular və mən tək-tənha qaldım”.

Ə.Vəzirov birinci katib kimi vaxtilə Azərbaycana başçılıq etmiş İmam Mustafayevlə əlaqə saxladığını bildirib: “Mərkəzi Komitənin birinci katibi kimi ilk günlərdə Azərbaycanın sabiq rəhbəri olmuş İmam Mustafayev zəng vurdu. Məni ziyarət etmək istədiyini dedi. Mən komsomolda işləyən zaman necə ehtiramla onun kabinetinə daxil olmağımı, Mustafayevin ölkə üçün etdiyi yaxşı işləri xatırladım. Qərara gəldim ki, özüm onu ziyarət edim. Axşam həyat yoldaşımla İmam Mustafayevin bağına getdik, bu onun üçün sürpriz oldu. Digər görüşlərimiz də oldu. Mərkəzi Komitənin kənd təsərrüfatı ilə bağlı Plenumuna hazırlıq görəndə İmam Mustafayevə məruzənin layihəsini göndərdim. Onun necə ruh yüksəkliyi ilə buna reaksiya verdiyini gördüm. “30 il bu günü gözləmişəm” - deyə o Plenumun tribunasından çıxışında dedi”.

1920-1991-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyasının birinci katibi işləmiş 15 şəxsdən 14-cü olduğunu vurğulayan Vəzirov yazıb ki, adamlar onlardan bir çoxunu xatırlamır, onların gördüyü işlər unudulur. “Bir yapon atalar sözü var: “Sənin bəhrəli albalı bağına çoxlu adam gəlib bol məhsulu tərifləyir. Amma əsl xeyirxahların ağacdan yarpaqlar töküləndə bağa gələnlərdir” - deyə Vəzirov pritçanı xatırladıb.

Əbdürrəhman Vəzirov 1988-90-cı illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi postunda çalışıb. Onun zamanı Qarabağ münaqişəsinin kəskinləşdiyi illər kimi yadda qalıb. 90 yaşlı Ə.Vəzirov hazırda Rusiyada yaşayır. SSRİ-nin fövqəladə və səlahiyyətli səfiri rütbəsini daşıyır. /azpost.info/