İbrahim Sel
Azərbaycanın Güneyində gəlişməkdə olan yeni ədəbiyyatın daha geniş sayda oxuculara çatması və yayılması məqsədilə Dünya Azərbaycanlı Yazarlar Qurumu (DAYAQ) sıra kitablar yayınlamaqdadır. Müəlliflərin arasında Nigar Xiyavi, Məlihə Əzizpur və Kiyan Xiyav kimi dəyərli, Şimal oxucularımıza ədəbiyyat saytlarından və sosial şəbəkələrdən tanış olan sanballı imzalar vardır.
Cənub poeziyasına həddən artıq böyük maraq yaranıb və elə mən də əlimə keçənləri xüsusi ləzzətlə oxumaqdayam. Siz körpə təbəssümünə (illah da yatmış halda), ağzından süd köpüyü axa-axa anasını əmən quzu marçıltısına, hər hansı heyvan otlayarkən “xırp... xırp...” nəğməsinə, barışmaq istəyi ilə dopdolu quzu küsümünə, dəvə və göyərçin gözlərinə və bu gözlərdəki izahedilməz duyğulara, büllur, şüşə, buz üzərində yazılan çat naxışlarına (bu misalların sayı hesablanmazdır, əziz oxucu) fikir vermisinizmi? Bax həmin təravətdir Cənub şeiri! Bunların hamısı ən böyük heyrətə- həqiqi, sünilikdən uzaq, səmimi sözə uzanan yollardır və bu yollar sözün heyrət apogeyinə- şeirə müqəddəslikdən başqa bir şey gətirmir.
Həmişə qeyd etmişəm Cənub poeziyası ilə uzlaşanda rahatlıq tapıram, beyin-başım sakitləşir. Cənublu qardaş və bacılarımızın şeirlərini oxuyanda sanki İstisuda oturub qabağımda pürrəngi çay dincəlirəm. Tipik Şimal şeiri üçün səciyyəvi olan mənfi energetika burada yoxdur. Avesta mətnləri tək şəfəq saçır. Dünya mayası dərələrdən, dağlardan, yəni eniş-yoxuşlardan, cəngəlliklərdən, insanı həmişə dalayan tikanlardan, kol-koslardan, sıx meşəliklərdən, bir sözlə, “çətinlik” adlı əzabdan yoğrulmuş materiyadır. Nə yaxşı ki həmin əziyyətli yollardan keçəndə arabir açıq talaya- güllü-çiçəkli çəmənə də rast gəlirsən. Bu çəməndə göy qurşağını, kəpənəkləri, dağ çiçəklərini, dumandan çıxan qızıl yallı atları, Günəş damlası kimi qıpqırmızı gilası artıq ayrı tonda seyr edirsən. Bu fərqlilik isə Cənub şeirinin özəyini təşkil edən komponentlərdən təkcə biridi.
DAYAQ seriyasından Sayman Aruzun böyük zəhməti hesabına çıxan çıxan kitablar önümə qəflətən sərilən belə bir bəzək süfrəsi tək oldu. İlk məst olduğum çiçək Məlihə Əzizpurun şeirlər kitabçası idi: “Su pıçıltısı”. Təkcə ad nəyə desən dəyər. Nə qədər heyrətli metaforadır!
Əlbəttə, ənənəvi rakursdan baxanda münasibət tamamilə fərqlidir. Bu “gediş” xəyalda və təsəvvürdə müxtəlif qarmaqarışıq, xaotik mənzərələr yaradır. Çağımızın modern şeirlərinə bələd olmayan hər kəs üçün bu kitablarda rast gəlinən qatmaqarışıq fikirlər hətta əcaib təsir bağışlayacaq. Ancaq Sayman Aruzun bizə təqdim etdiyi bu qoçaqlar- Məlihə, Nigar və Kiyan bunun fərqində deyillər. Söz onların əlində sanki buqələmundur, istədikləri kimi onu əyir, sındırır, tumarlayır, əzizləyirlər.
Dediyim kimi, layihəyə salınmış şairlərin hansını oxuyurdum, sevinirdim. Bilirsinizmi niyə? Bizim şimal şairlərinin həftə səkkis mən doqquz buraxdırdıqları şeir kitablarının sayını müəyyənləşdirmək heç elektron hesablama maşınlarının da işi deyil. Bu yaxınlarda biri ilə söhbətimdə də dedim: Necə olur ki, 17 kitabın çıxıb, amma səni Bəhrəmtəpə kruqundan o yana tanımırlar?! Çünki standart nomenklatura yığınından başqa bir şey ortaya qoya bilmirlər. Təfəkkür arealı dardır, respublikanın kağız ehtiyatını da zay edirlər. Bəzən bir “şeir” kitabını (hətta yüzlərlə səhifəlisi də olur!) oxuyub qurtarandan sonra məyus olursan ki, burada bircə yeni fikrə, özünəməxsus, təzə ifadə tərzinə rast gəlmədin. Dünya, həyat, ölüm, ana, məhəbbət, vətən, qürbət, ayrılıq, vüsal və sair və ilaxir- nəqqəədər olar?!! Bəsdirin də! Ancaq həmin qəbildən olan mövzular. Əgər sizin axıtdığınız bu qədər göz yaşını bir yerə yığan olsaydı, onda yer kürəsini su basardı. Nigar Xiyavinin sözü ilə desək: “Dünya dəng olub bunların intihar söhbətlərindən”.
Sadaladığmız mövzular bəşəriyyətin bəlkə də ilk günündən bütün qələm sahiblərinin aparıcı ədəbi materialı olmuşdur. Lakin hamı bunların əsl bədii təsvir və tərənnümünə nail olmuşdurmu? Təzə söz demək, yeni fikir yürütmək və bununla da oxucunu möcüzə- heyrət burulğanına salıb onun cazibəsindən çıxmağa qoymamaq hər yoldan ötənin işi deyil. İlk növbədə yüksək intellektual səviyyə, dünyagörüş və çox zərif, çox incə, həssas bədii zövq tələb olunur.
İndi bu yaşadığın gün bir azdan dünənə çevriləcək. Tarixin tozlu arxivinə atılacaqdır. Doğurdan da ağırdır. Ancaq neyləməli? Cənub poeziyası isə sizə deyir: Tut bu günün əlindən apar gələcəyə! Təkcə bu günümü? Gün burada şərtidir. Bu insana da, hətta bir uşağa da aid ola bilər, sevgiyə də, yaşanmış gözəl bir günə də.
Məlihə Əzizpur sizinlə eyni faciəni yaşamaq istəmir. Yeni orjinal bir yol seçir.
Məlihənin şeirlərində təzə biçilmiş yonca ətrini, Yardımlıdakı şəlalənin ruh sakitləşdirən şırıltısını, İran qumunun göz acışdıran narınlığını duya bilərsiniz. Onun səh. 22-dəki bir şeiri mənim “Melodiyalı şeirlər” kolleksiyamda yer alıb. Kitabının adından da göründüyü kimi, bu qız su ilə danışmaq istəyir, gizli sirlərdən, olmuş və olacaqlardan xəbər tutmaq fikrindədir. Sudan gələn cavablar əslində insanın içindədir. Şairə içindəklərin təsdiqini sudan istəyir. Bəyəndim. Eşitdim. Anladım. Həqiqi Su pıçıltısıdı. Mübaliğə yoxdu.
Məlihə hiss və duyğularını, şeirə ötürüləsi həyəcanlarını mikroşeirlər-fraqmentlər formasında da ifadə edir. Bunu çox təbii qəbul edirəm: o şeir ki bütünlükdə ənənəvi olaraq axırıncı iki misra, ya bənd üzərində qurulursa, bu pis mənada ənənədir, lazımdır o fikri qısa və lakonik şəkildə kiçik bir şeir-fraqmentdə ifadə edəsən. Məsələn, bu şəkildə:
Çil basmış günlərimə
Bayram gətirdi gözlərin
Saçlarımdakı qarları əritmək üçün
Bir baxışlıq
Günəş verərmisən mənə?!
Məlihə Əzizpur sevinc və kədər hisslərini yeni bir biçimdə göstərməyə nail olub. “Su pıçıltısı” rəngarənglik baxımından misilsizdir. Hər şeir bitəndən sonra fikir də bitir, yeni şeir ilə yerinə başqası doğulur. Məhəbbət səpkili şeirlərinin misli yoxdur. Nə etməli, bu kövrək misralar qəmdən yoğrulsalar da, rahat, yerli-yerindədirlər. Onun şeirlərində sözün məna çalarlarından bacarıqla istifadə olunub. “Səni unutmaq zorundayam bilirmisən?!” şeiri bu qəbildən ən yaxşı şeiridir. Onu Seçilmiş şeirlər antologiyamıza əlavə etmişik. Axı bu xanımın şeirləri oxucunun əlindən tutub fərqli bir sevgi dünyasına çəkib aparmaqdadır:
Səni unutmaq zorundayam bilirmisən?!
Necə ki sevmək zorunda qalmışdım bir gün
və adını siqara dumanı ilə yazmışdım
çevrəmdə burulan havaya.
Oysa can dediyin nəfəslər
qat-qat yara buraxmışlardı ciyərlərimdə...
Yenə zərif bir ürəyin zərif, açılmayan və sonsuz sirlərindən bir soraq! Varmı müasir Şimal şeirində belə notlar? Varsa buyursunlar! Ərincəklik etmədik, kompumuzda yığdıq, saytımızda da dərc etdik. Sosial şəbəkələrdə paylaşdıq da. Bəyəndilər də. Reaksiyalar gəldi.
Əlbəttə, Məlihənin bir çox şeirlərini mükəmməl poeziya saymaq tezdir. Ancaq onun bədii tapıntılarının zərif bir qadın qəlbinin zərif sirləri olduğunu danmaq qeyri-mümkündür.
Cənublular bizim yeni söz tribunalarımızdır. Onlar kövrək, yenicə ayaq tutun yeriyən balalarımızdır, ədəbi həyatımıza yenicə can atan rüşeymlərdir. Nigar Xiyavinin bir şeirində olduğu kimi: “Çənçiyəndə kürəyindən vurub, sovqat yeyəcəksən deyənin yox; asqıranda ya haq Allah deyənin yox”. Formalaşmamış dil amili də əsas stimullardandır. Körpə uşaqlarda olan şirinlik, genimizdən gələn doğmalıq və cənublulara məxsus səmimilik. Qəhrəmanlıq səhifələri ilə dolu keçmiş hər səhifədən od püskürür, həqiqi, Şimalda olan girdirmə patriotizmdən uzaq, saf mənəvi hisslər, ictimai duyğular hər vərəqin altında duyulur. “Əzizinəm bir də sən...” Sevək və qoruyaq. DAYAQ olaq!
Neçəminci ölünəm ki bunca
yorğun-yorğun sökə bilmirsən
Keçə bilmirsən canlı cənazəmi, kaftar bəy!
Nigar Xiyavi. Ah gözəl xanım, necə də dəqiq tutursunuz notları. Sanki bizim Şimal yurdunda bizdən çox yaşamısınız, bizdən çox bələdsiniz həyatımıza. “Qarnımdakı uşaq dünyaya doğmağa səs vermir”. Vermir. Qarabağ haqqında ən cəsarətli şeiri də siz yazdınız. “Ən qurqur qağamız”ın iç üzünü açıb tökdünüz ortaya.
Bir çətvər araq
yarım metrə dönər kabab
dönər məni döndərər məni.
Bu misraları inqilablar, igidliklər yurdu Cənubi Azərbaycanımızın şirin balası Nigar Xiyavi yazır. O torpağın qızıdır ki, müharibələr, etirazlar başlayarkən uşaqdan böyüyə kimi şəhidliyə cumur. İran-İraq müharibəsi buna əyani sübutdur. Cənubi azərbaycanlılar əli yalın düşmənin üzərinə gedir, uşaqlarının qarnına qumbara bağlayıb vətən uğrunda tankın altına atırdılar. “Pişəvərinin nəbzi barmağımın altına”. Təəssüf ki həmin qəhrəmanlıqlar məlum müharibədə məlum bölgələrimizə örnək olmadı...
Pay varməyə aaa...y baaaaalam
Yenə də vətən yaxşı
O gün eşitdim ki, Azərbaycanda Qarabağla bağlı 3000-ə yaxın əsər yazılıb... Kəmiyyət baxımından yaxşı göstərici kimi dəyərləndirilə bilər. Bəs keyfiyyət? Əminliklə deyə bilərəm ki, bu gün oxucuları şablonlaşmış “A dağlar!” qışqırtıları heeeeç maraqlandırmır, cənab qarabağçılar! Əksinə, belə “əsər”lər oxucuda həmin ədəbiyyata, mövzuya qarşı aqressiya yaradır ki, bu da normal ədəbiyyatın ərsəyə gəlməsinə əngəllər çıxarır. Əsas məsələ həqiqətlərinizi (əgər varsa!), vətəninizin ağrılarını necə çatdırmaqdaır. Cənubi azərbaycanlıların vətənpərvərlik şeirlərini oxuyun, ya da İranın müharibədən bəhs edən kinofilmlərinə baxın. Əgər təkcə döşünə yox, həm də hədəfə döyən yazarlarınız həqiqəti duyub, məğzi tutub yaradıcılıq prosesində çatdıra biləcəklərsə, onda nədənsə danışmağa haqları var.
Nigarın şeirlərini oxuyanda ətin tökülmür, dodaq büzmürsən. Çünki bu şeirlər hay-küyçü “millətsevərlər”ə deyil, səngərdə düşmənlə göz-gözə dayanan əsgərlərə oxşayır.
“Qarabağ qurbağası” şeiri ilə Nigar Xiyavi bütün nağılların, cəfəngiyyatların üstündən xətt çəkdi, kimə lazımdır yerini göstərdi. “Başımızı cəfəngiyyatla xarab eləməyin, sözünüz var söz danışın” dedi.
əlini vurub belinə yavaş-yavaş çıxır səsim
çıxır sükutun sıldırım yamacına aman ac
məni şeirə döndərən şeirim olur
bir qaçıb qurtaran yerim olur
yanı şüurumu şeirtapı ilə mürəxəs elirəm
şəhərin xəstəxanasından
donumun ən qıp-qırmızısında
gözəl rəqs edirəm.
Bu şairə xanımın yanğılı kitabının demək olar ki hər səhifəsində beləcə rəqsə rast gəlirik. “Əlimdə əlli barmaq” kitabında bir neçə belə nümunə gətiriləsi şeirlər var və bu şeirlərin ən xoşagəlimli cəhəti budur ki, onlarda yaşanılan real hisslər, duyğular öz poetik ifadəsini tapa bilir. Ola bilsin onun oxuduğunuz, mənim bəyəndiyim şeirlərinin içində zəif, biri o birindən məntiqi baxımdan aralı düşən, uyuşmayan misralar da var, amma yaxşı şeirlərinin hər birində poetik səmimiyyət var. Yaxşı bir şeir üçün səmimiyyət də azdır, ən əsası poetik fikirdir. Poetik fikir isə hər bir şeirin mahiyyətidir, həmin şeirin olumu, ya ölümü o fikrin nə dərəcədə poetik olmasından asılıdır. Nigar Xiyavinin “Əlimdə əlli barmaq” kitabındakı şeirləri də bu baxımdan təsnif eləsək, yaşamalı şeirlərinin sayı çox olacaq. Əsas görünən budur ki, həmin şeirlərdə müəllif özünütəsdiqə can atır.
Nigar çox yığcam danışır, böyük mətləbləri sıxıb-sıxıb şeir qəlibinə sığışdırmağı bacarır. Ədəbiyyatçılar təsdiqləyərlər ki, sənət dilində bu, çox mühüm keyfiyyətdir.
Tanış notlar sizi dodaq qaçırmağa da məcbur edir:
alma gül aşdı nənəlik
dilim dolaşdı nənəlik
ay bu evin kiçik qızı...” qoşulub qaçma
“Əlimdə əlli barmaq”dakı ovqat bəzən ironik çalarlar üzərində qurulmuşdur və onun poetik təhkiyəsindəki bu ironiya qətiyyən səndə gülüş doğurmur, əksinə acılıqlar doğurur. Parodiya, ironiya güclü olsa da, daxili kədəri də sezməmək mümkin deyil. Necə deyərlər, bir üzüm gülür, bir üzüm ağlayır. Bir momentdə dediyi kimi: “Kükrəyişi oğurlanmış seliyimə boğuluram”. Nigar həyatın çox kədərli anlarını qələmə alır, o, köhnəlməyən ibarə ilə desək, çox realist şairədir. Onun şeirlərində hər şey real görüntülərin eskizidir. Tutan tutur Nigar xanım nə demək istəyir. “Yoluxdurma bu yol qanmaz mesajları yollara…”
Nigar Xiyavinin həmin kitabçasını əldə etsəniz; “Uçurumdan söz açıram/ doğrusu amma istəsəniz/ xirtdəyəcən bir kanapənin yumşaqlığına ləmlənməkdəyəm” -misraları ilə başlayan şeirini hökmən oxuyun. Hökmən. Bu məhəbbətin nişanəsi və iztirabın əbədi görüntüsüdür. Sevginin qazancıdır. Sevginin gizli ştrixləri var. Bunu sevənlər bilirlər və yaşadırlar.
Nigarın şeirlərində mətnin bir özü, üzdə görünən, misralarda ifadə olunan zahiri tərəfi var, bir də mətn başa çatdıqdan sonra səni düşünməyə vadar edən “gizli” tərəfi. Yəni şeir son nöqtəsi qoyulandan sonra başa çatmır, şeir o nöqtədə sona varırsa, səni düşündürməyə vadar etməklə davam edir. Bu da ondan irəli gəlir ki, çox ehtiraslı bir şairə ilə qarşı-qarşıyayıq. Temperamentin “Əlimdə əlli barmaq”da olduğu kimi izharına hələ rast gəlməmişdim. Bəli, Nigar xanımın şeirləri aydınlığı, sadəliyi ilə yanaşı həm də müəllifinin zərif xanımlığı, qadınlığını nümayiş etdirməsi ilə uğurludur. Görürük ki, bu dəyişən aləmdə zərif olduğu qədər də möhkəm və dəyişməz qalan bir qadının təbiəti nə qədər zərif sirlərlə dolu imiş. Bu da bir fenomendir və onu sözlə izah eləmək çox çətindir.
“Dayaq” seriyasından təqdim olunan kitablardan biri də dayaq.org saytı və “Alatoran” jurnalı oxucularının sevə-sevə oxuduğu Kiyan Xiyavdır. Onun poeziyasında ana vətənimiz Azərbaycan göy çəmənli bir bağ rəsmidir sanki. Bakı gecələri də rəsm kimidi, Təbriz küçələri də rəsm kimi...
Dağ rəsmi.
Dağın zirvəsində bir kolaşnikof.
Kolaşnikof lüləsinin başında bir yumuruq.
Yumuruğun içindən ağaran günəş.
Və günəş töküntüləri,
sanki qızıl gül yağışı.
Var ol, rəssam xalaoğlu!
Kiyan çox dəqiq bir müşahidə formulunu bizə təqdim edir. Onun şeirlərinin gözəlliyi də ifadə etdiyi ümumi mənadan özgə, daxili özəlliyə malik olmasıdır. Yüksək təfəkkürə və erudisiyaya malik olan bir şairdir. Hiss olunur ki, fəlsəfəni yaxşı bilir, bizim merkalarla desək, beşə oxuyub. Əlbəttə, şeir ağıllı, düşündürücü olmalıdır. Kiyan Xiyavın şeirlərini oxuduqca istər-istəməz bizim Şimalı Azərbaycanda ayaq tutub yeriyən və alaq otu kimi hər yanı basmış “nanay-nanay” ədəbiyyatına vız deməli olursan.
Bir şairdən
Şeir nədir?- sordum.
O “haq”dır
“yox”dur- dedi.
Bu elə Kiyan Xiyavın özüdür, tanış olun. Belə bir haqq şairi var. Onun hər bir şeiri hər dəfə bir maraqlı mövzunu əhatə edir. Çox şirin dili və manerası olur. Kiyan elə adamdır ki, “Şeir nədir?” sualını min bir dəfə də versəniz, min bir müxtəlif cavab alarsınız və hamısı da düz olar. Özünün bir sözü var: “Mən şeir tiryekisiyəm”.
Kiyanın həm “Alatoran” jurnalında dərc olunan, həm də “Sarı saatlar dənizində” kitabına düşən şeirlərinin məziyyətləri barədə çox danışmaq olar. Ancaq onun şeirlərində qədim türk poeziyasından gələn və müasir şeirimizdə də məqamında işləndikdə şeirə yaraşıq gətirən alliterasiyalar göz oxşayır. Tanış səslərin, şirin sözlərin izharı, ayrı-ayrı ifadələrin təkrarı ilə yaranan düzümlər Kiyan şeirlərinə təravət gətirir.
Ən gözəl şeiri:
Bir urmiyə üzümünü, bir şəki almasını
bir də məni unutmayın, dostlar!
Məni əsla unutmayın!
misraları ilə qurtaran şeiridir. Dostlarla məsləhətləşib həmin şeiri gələcəkdə kitab halında buraxacağımız “sborka”ya saldıq.
“Tarixin ən acı çayının üstə/ həsrət körpüsünə baxdım” şeiri də təsirlidir. Əsl vətən şeiridir. Qoy iud işğalından ölkəmizi azad edək, orta məktəb dərsliklərimizdə ancaq belə şeirlər yer tapacaq.
Səh. 102-də olan 96 nömrəli şeir isə sübut edir ki, Kiyan Xiyavın siyasi dünyagörüşü yetkin olmasa da, o potensiallı şairdir.
Kiyanın şeirlərində sözlər nəfəs alır, misraların nəbzinin necə vurduğunu da hiss etmək olur. Onun “Baxışlarında Bakı rəngi olsun”, “Güllərim yarpaq-yarpaq oyulmuş”, “Bir ucundan bir ucuna dolaşıram dünyanı” misraları ilə başlayan şeirlərindən hər birini öz poetik və fəlsəfi mahiyyətinə görə kitabına həm də epiloq kimi səciyyələndirmək olardı. Bu şeirlər müəllifin Şərq poetikasının incəliklərinə bələd olmasını sübut etdiyi kimi, həmçinin onun Qərb modern düşüncəsinə sahib olmasının da bədii təsdiqidir. Belə yüksək bədii nümunələr ədəbiyyatımızda azlıq təşkil edir. Çünki bu cür əsərlər yaratmaq istedaddan əlavə, geniş erudisiya da istəyir.
Məlihə Əzizpurda olduğu kimi, Kiyan Xiyavın da kitabı kiçicik şeirlərlə doludur. Bu şeir-fraqmentlər ilk baxışdan söz oyunu təsiri bağışlayır. Təbii ki, belə deyil. Kiyanın əksər şeirləri eyni mikrobiçimə uyğunlaşıb. Həmin şeirləri müəyyən mövzulara, motivlərə, şeir ölçülərinə ayırmaq qətiyyən mümkün deyil. Amma bu sərbəst şeirlərdə ümumən şeirə məxsus olan musiqi, ritm, misralar arasındakı kommunikasiya gözlənilir. Ola bilsin bu tip şeirləri qəbul etməyənlərin sayı qəbul edənlərin sayından çox olsun. Ya da Kiyanın bəzi şeirlərini bəyənib, çoxlarını heç bəyənməyənlər də olsun. Mənim özümü bu kitabdakı şeirlərin bir çoxu heç qane etmir də. O yerdə ki müəllifin şeiri müəyyən fikrin poetik konstruksiyasına aparıb çıxarır, o şeiri qəbul edirəm, amma hansı bir fikirsə şeirdə poetik libasa bürünmürsə, sadəcə adi fikir səviyyəsində donub qalırsa, o şeiri oxuyur və... unuduram.
Hər üç sadaladığım şairin, ilk kitabları da olsa, artıq şair kimi formalaşdığını təsdiq edə biləcək amillər çoxdur. Birincisi: modern bədii təfəkkür istiqamətinə meyl edir, şeirlərində mümkün qədər sərbəst olmağa çalışır və bu sərbəstliyin əlamətləridir ki, görünən nəsnələrə tamam yeni baxış bucağından yanaşırlar. Bəzən bu sərbəstlik təkcə məzmunda deyil, şeirin formasında da özünü büruzə verir. İkincisi: bu şeirlər də başqalarımızda olduğu kimi, insan duyğuları üstündə köklənib, amma fərq orasındadır ki, “Dayaq”ın təqdim etdiyi şairlər bu duyğuları sırf hissiyyat selinə, axınına tapşırmır, ağılla onu idarə edir.
***
Belə! Əlimə keçən və acgözlüklə oxuduğum kitablardan sizə söz açdım. Deyim ki vaxtilə bizdə belə kitablar əksər hallarda çətinliklə, cavan müəlliflərin səbr və intizarını qıra-qıra çap olunurdu. Ədəbiyyatda özünü təsdiq etmək üçün həmin cavan müəlliflər o ilk kitabı illər boyu gözləyirdilər. Əlbəttə, o cavan müəlliflərin bir çoxu məhz bu ilk kitabdan sonra böyük ədəbiyyat auditoriyasına yol tapırdılar. Amma indi vəziyyət tamamilə dəyişib. Kitab çap elətdirmək sən demə, onu yazmaqdan asan imiş... Ortada Sayman Aruz kimi sənət xəstəsi, Rasim Qaraca kimi ədəbiyyat fədaisi varsa, hər şey öz axarı ilə gedəcək. Yoluna düşəcək. Amma qəribə burasıdır ki, yağışdan sonra göbələk kimi artan bir çox kitab müəlliflərinin- cavan şairlərin ədəbiyyata gəlişi çox sakit və soyuqqanlıqla qarşılanır, tənqidçilər bu müəlliflər və onların ilk kitabları haqqında susurlar. Səbəbi onda deyil ki, belə müəlliflərin və ilk kitabların sayı çoxdur və onlar haqqında söz demək vaxt tələb edir. Yox, səbəb bu deyil. Əsas səbəb odur ki, həmin kitablarda şeir var, amma poeziya yoxdur. Amma mən bu yazımda sizə içində poeziya qığılcımları közərən kitablardan söz açdım. Gözlərinizi ağrıdaraq oxuduğunuz üçün təşəkkürlər.
Комментариев нет:
Отправить комментарий