Bir polisin manifesti

Asim Məmmədov

Sadə amerikalı polisin əhvalatı bu ölkədə hökm sürən sosial ədalətsizliyi bütün çılpaqlıqla ifşa etdi

Son günlər ABŞ-da bu ölkənin vətəndaşların adətən döyüş filmlərindən izləməyə öyrəşdikləri hadisələr cərəyan edir. Özündə eyni zamanda Terminatoru, Rembonu və Supermeni təcəssüm edən Kristofer Dorner adlı keçmiş polis əməkdaşı bütöv bir ştatın hüquq-mühafizə orqanlarına partizan müharibəsi elan edərək, öz keçmiş həmkarlarını bir-bir qətl etməyə başlayıb. O artıq bir polisi öldürüb, daha ikisini isə yaralayıb. O həmçinin polisin qızını və onun sevgilisini də öldürüb.

Bu cür zorakılığa haqq qazandırmaq fikrindən uzağam. Lakin Kristoferin özünü “demokratiyanın beşiyi” adlandıran ABŞ-da hansı ədalətsizlik və zülmlərlə qarşılaşdığına nəzər salsaq, onun bu cür radikal addıma sövq etmiş motivləri az da olsa başa düşə bilərik.
Balaca Kris həyatının elə ilk illərindən Amerikanın sərt reallığı ilə qarşılaşmalı oldu. Belə ki, qaradərili olduğuna görə amerikalı zənci üçün ən ağır söyüş sayılan “nigger” adı ilə məktəb uşaqları tərəfindən aşağılanırdı. Lakin Dorner heç vaxt irqçi söyüşləri cavabsız qoymazdı və məhz buna görə tez-tez davalara düşürdü. Onun həyatının əsas prinsipi elə o vaxtdan formalaşıb: heç vaxt ədalətsizliyi cavabsız qoyma!
Məktəbi bitirdikdən sonra, Kristofer ABŞ-ın Hərbi Dəniz Qüvvələrində xidmət etməyə başlayır. Orada özünü əla əsgər kimi tanıtdırandan sonra, ehtiyata çıxır və polis idarəsinə işləməyə gedir. Gənc qanun keşikçisi inanırdı: bu vəzifədə onun üçün ədalətsizliklə mübarizə aparmaq daha asan olacaq.
Lakin Amerika polis sistemində hökm sürən irqçilik, səbəbsiz zorakılıq, rüşvətxorluq və dedovşina Dorneri hüquq-mühafizə orqanları haqqında fikirini 180 dərəcə dəyişməyə məcbur edir. O qanunu ayaq altına salan həmkarlarına donoslar yazmağa başlayır. Bu da əlbəttə ki, rəhbərliyin xoşuna gəlmir və onu bir idarədən digər idarəyə köçürürlər. Ruhi xəstə oğlanı vəhşicəsinə döymüş polis əməkdaşına qarşı şikayət qaldırdıqdan sonra isə, Dorneri ümumiyyətlə polisdən qovurlar.
Kristofer uzun müddət müxtəlif instansiyaların qapılarını döyərək ədalətə nail olmaq istəyirdi. Axırda isə başa düşdü: özü eyni simada prokuror, hakim və cəllad olmaqdan başqa çarə yoxdur. O Loc-Anceles polis idarəsinə 14 səhifəli bir manifest göndərərək, onlara partizan müharibəsini elan etdiyini bəyan etdi.
Manifestin boş hədə olmadığı elə ilk günlərdən aydın oldu. İrveyn (Kaliforniya ştatı) şəhərinin baş işverəni sayılan idarə rəisi və onun qızının öldürülməsi Dornerin zarafat etmədiyini göstərib. Daha sonra isə polis ovu iki hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşının yaralanması ilə davam etdi.

Əslində müharibə yoluna qədəm qoyan keçmiş polis mübarizəsinin məğlubiyyətə düçar olduğunu dərk edir. O öz manifestində buna işarə edərək yazır: “Bilirsiniz niyə Amerika əsgərləri İraq və Əfqanıstan yaraqlılarına qalib gələ bilmirlər? Çünki onlar ölümdən qorxmurlar. Mən də elənçiyəm. İtirəsi bir şey qalmayıb. Onsuzda polis idarəsi əlimdən hər şeyi alıb.”
Amerika ictimayyətinin Dornerin addımlarına reaksiyası da maraqlı oldu. Onu dəstəkləmək üçün sosial şəbəkələrdə açılan səhifələrin sayı yağışdan sonra göbələklər kimi artır. Lakin Kristoferin dəstəkçiləri heç də virtual aləmlə kifayətlənmək fikirində deyillər: ona Loc-Ancelesdə yaşayan çoxsaylı anarxistlərin, solçuların və islamçıların da qoşulacağı gözlənilir. Təşviş içində olan Loc-Anceles polisi bunun qarşısını almaq üçün şəhər sakinlərinə hədə-qorxu dolu bir bəyanatla müraciət edib. Dornerə dəstək verənlərə qarşı ən sərt addımların atılacağına söz verilib. Lakin farslar demişkən: “Çi fayda?” Üsyankar polisin tərəfdarları artmağa davam edirlər. Ən nikbin ekspertlər isə əmindirlər: “Kristofer Dornerin hərəkatı Amerika inqilabının başlanğıcı olacaq!” Çünki Kristoferin başladığı partizan müharibəsi yalnız ilk baxışdan şəxsi zəmində qisasdır, əslində isə illərdir hökm sürməkdə olan ədalətsiz və irqçi quruluşa qarşı cəsarətli bir manifestdir!