13.04.2011

Nərmin Kamal-"Qapqara siçan, lap qara siçan, lap köhnə şeir, köm-köhnə şeir"


Nərmin Kamal-"Qapqara siçan, lap qara siçan, lap köhnə şeir, köm-köhnə şeir"

Bu şeirləri 14-17 yaşımda yazmışam. Mənə əzizdirlər. Onların olduğu faylı itirmişdim, bu gün təsadüfən tapdım və yarısını rus zakladkalı Azərbaycan şriftindən yeni şriftə keçirib bura qoydum, yarısını isə çevirmədim; birdən həvəsdən düşdüm “ö”, “ə” düzəltməyə ərindim. İndi adlarını hamının unutduğu qəzetlərdə çıxıblar o vaxt. O qəzetlər indi köhnə evin “kladovka”sında, köhnə otvyorkaların, qaz açarlarının, ev təmirindən artıq qalmış divar kağızlarının yanındadı. Hər dəfə oranı yığışdıranda deyirlər, “ataq”? Deyirəm, “yox, atmayın, gəlib götürəcəm”. Sənət əsərləri deyil, yalnız o vaxtkı əhval-ruhiyyəmi indi mənə çatdıran məlumatlardır. O vaxt nə “modernizm” sözünü eşitmişdim, nə “postmodernizm”, sərbəst şeirin böyük şairlərini tanımırdım. Ətrafımda sərbəst şeir yazanlar yoxdu. Yalnız Rəsul Rzanı və Nazim Hikmətin bəzi şeirlərini oxumuşdum. Onlardan aldığım təəssürat da bu şeirlərdə var.


Hava bir az soyumuşdu elə bil

key bir bataqlıq çökmüşdü şəhərə

arada üfüq kimi yorucu

üzücü peşmanlıq duyurdum havada,

sənsə dartıb saqqızı ağzından

dolamaqdaydın boynuma.

***

Bu gün yağış yağdı

- buludların kölgəsi kimi

boz

tezbazar. . .

sapsakit – mənim kimi

yamyaşıl – yosun kimi

qapqara – İran bayrağı kimi


***

Başım gicəllənir,

fırlanmağım gəlir dəli-dəli

məni karuselə mindirirlər

gedirəm üzüaşağı

səsim götürür aləmi

50, 100 . . . 150

çatıram bayaqkı yerimə

yamyaşıl ağlamaq tutur məni

***

İki gündü küçələr düşüb yadıma

yenə əsmər, yenə birtəhər

mənə denən,

gecə çıxmayım küçəyə

dözüm səhərə qədər

***

Bayaq -

hava gümüş olandan göyərənə,

göyərəndən qaralıb qapqara olanacan

səninlə

qonşunun təzə yuyub sərdiyi

yekə

bəyaz

hava bəyaz olandan gözlərimi zillədiyim mələfəsində

o eyvandan sallanaraq

sərxoş olmağı

istəyə-istəyə qaldım.

Bayaq –

Hava gümüş olandan göyərənə

göyərəndən qaralıb qapqara olanacan

çoxaldım.

***

Gözümün qabağından səs keçir. . .

Ağappaq yepyekə səs

o mənə baxır, mən ona

mənim sənə baxdığım kimi

sənin mənə baxdığın kimi

qorxub çıxdım aradan

o da keçdi…

İndi yoxdu burda

ağappaq yepyekə səs

hara getdi tələs-tələs?..

***

ya nəsə demisən

ya düşünmüsən məndən sonra

qırıq qoymuşam üstümə qaladığın işləri

çıxmaz yadından

dala dönüb baxmam

axtardığım ovqatı tapdığım iş odanı

başlı-başına qoyub getmək havam

yəni yadından çıxmaz deyə,

təsəllim də yoxdur.

***

redaksiyada

işin ortasında

dincəlməyim gəlir ikigündənbir

yorulub düşürəm əldən

qoyub işləri üst-üstə

istəyirəm

çıxıb ən köhnə küləfrəngidə yatam

qapı cırıldasın hərdən. . .

***

Bu gün –

axırıncı gün deyildi deyə.

birtəhər keçdi.

Bir az sən dedin,

bir az o dedi,

qaldı yadımda.

Bu gün axırıncı gün deyildi deyə,

sən də,

o da

axırıncı günəcən

qalacaqsız yadımda.

***

istəyir səhər olsun

istəyir axşam

yepyekə yan-yörəmdə

çantam gözləyir ki,

götürüb gedəm onu.

Ölsəm də. . .

nə işdə

nə evdə

heç kəsə xoş gəlməyən

bu qara çantam kimi

gözləyən yoxdu məni.

***

yenə yağışlar başladı burda

hərdən mavi yağır

hərdən boz, birtəhər…

yadıma düşür küçələr

taxtası çürümüş küləfrəngilər

tozlu ayaqları

arxayın-arxayın yumamaq istəyi

yadıma düşür maşının içi

adi, madi…

Yağış da

hərdən asfalt rəngində

hərdən yamyaşıl yağır,

divarımdan damımdan

üzümə, ağzıma düşən yağış

görəsən nə dadır? . .

***

Kimisə, nəyisə

bir saat, saat yarım

oturub

gözləmək istəyirəm

Burdan Sovet küçəsinəcən

Papaninəcən

Basinəcən

küləyin ortasında dayanıb

kimisə donanacan gözləyəsən…

ürək ömrün ən dəhşətli, ən ağır

gözləmək istəyinə

necə dözür görəsən?..

***

o gün

səninçün

mənə məktub yazdığın

o əntiqə gün kimi

sevimli olmaq

düşdü başıma.

Təzə heç nə düşməyəcək yadıma

o vaxtacan ki,

səninçün

mənə məktub yazdığın

o əntiqə gün kimi

sevimli olmaq

gələcək başıma.

***

Yağış yağır. . .

səsi götürüb aləmi səhərdən

elə yağır

elə bil tək bizim küçəyə yağır

mən də addımlarımı sayıram

dosan yeddi, doxsan səkkiz, doxsan doqquz

yada da düşmürəm

gecənin bu vaxtı

nə yaxşı ki düşmürəm

yağış yağır uzun-uzun

həmişə gözləmişəm elə belə olsun

yağış yağsın gecənin bir aləmi

mən də addım sayım –

yüz bir, yüz iki, yüz üç, yüz dörd

adam var küçədə

saatı soruşdu. . .

yağış hara, vaxt hara

yüz beş, yüz altı, yüz yeddi, yüz səkkiz

deyəsən səhər açılır

məni çağırarlar bir azdan

İşim gücüm də var mənim, evim də

evim işıqdı, işim qalmaqal

mən sevincimdən hay-küy salardım

yağış yağsa evimdə hər axşam

yüz doqquz, yüz on, yüz on bir, yüz on iki

həmişə belə olaydı kaş ki

yağış yağaydı bizim küçəyə həmişə

məni heç kim çağırmayaydı

addım sayaydım arxayın-arxayın

yüz on üç, yüz on dörd, yüz on beş, yüz on altı,

deyəsən gecəki yağış

tək mənim yadımda qaldı

- Gəldim, gəldim. . .

yüz on yeddi, yüz on səkkiz,

yüz on doqquz, yüz iyirmi.

* *

hərdən Novxanı bağları düşür yadıma

əvvəl bizimkilər,

sonra üstünə «Satılır» yazılanlar,

sonra da çıxır . . .

* * *

hardan düşdü yadıma, bilmirəm

«əl vurma uçar» küləfrəngimiz

pəncərəsində dənələri çoxdan qurtarmış

üzərrik kötükləri asılı.

Bir günlük sildik tozunu,

bir günlük yatdıq içində,

nə üzümünü bəyəndik, nə əncirini.

bəyəndiyimiz torpağa düşdü əlimizdən, -

bəyənmədik. Qaldı.

Bir az su dərdi çəkdik

o da tapıldı axır macalda

artıq suları sağ ağaclara tökdük

o birilərə baxa-baxa qaldıq.

Hərdən düşür yadıma

«əl vurma uçar» küləfrəngimiz

istəsən qapıdan gir,

istəsən pəncərədən,

bağların içində itib-batıb. . .

Getsəm. . .

soruşa-soruşa taparam bir də

təzə üzərrik asaram

quruyan kötüklərin yerində

* * *

qaranlıq olmur axşamlar

daha əvvəlki kimi

işıq olmur gündüzlər

bundan qabaqkı kimi

. . . Tələsir insan –

geri dönməyə tələsir

işi-gücü yaxşı-yaman vurub başa

gəlib uzanır ki

xatirə saatlarını salsın işə, -

zaman gedir təvəllüd tarixindən də o üzə.

Ya əqrəblər dolaşır bir-birinə,

Ya da kipriklər –

axşamlar qaranlıq olanda,

gündüzlər işıq –

bundan qabaqkı kimi

Olmur axır ki. . .

Комментариев нет:

Отправить комментарий